Στάχτη, χρήσεις στον κήπο (+video)

Τι θα λέγατε να μην πετάξουμε τη στάχτη από την καύση των ξύλων στο τζάκι και τον ξυλόφουρνο και να την αξιοποιήσουμε για τη φροντίδα των φυτών μας;

H στάχτη είναι πολύ χρήσιμη για τον κήπο, όπως συμβαίνει και με άλλα σπιτικά υλικά που χρησιμοποιούμε στην κηπουρική. Αναφερόμαστε στα υπολείμματα καφέ, το πράσινο σαπούνι, το γάλα, τη μαγειρική σόδα, το ξύδι, το πιπέρι καγιέν και την κανέλα.

Ανάλογα τις ανάγκες των φυτών μας και τη διαθέσιμη ποσότητα, η στάχτη μπορεί να εφαρμοστεί για την οικολογική λίπανση σε δέντρα, λουλούδια και λαχανικά, για την βελτίωση του εδάφους, καθώς και για την οικολογική προστασία των φυτών.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η στάχτη που χρησιμοποιούμε στον κήπο μας είναι καθαρή από προσμείξεις με άλλα υλικά όπως μέταλλο, γυαλί και πλαστικό. Και φυσικά δεν προέρχεται από ξύλα που είναι βαμμένα ή έχουν υποστεί άλλη επεξεργασία με χημικές ουσίες.

Στο σημερινό άρθρο θα δούμε αναλυτικά τι προσφέρει η στάχτη στα φυτά και με ποιους τρόπους μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε στον κήπο ή στο μπαλκόνι μας για τη φροντίδα των φυτών και για τη βελτίωση του εδάφους.

1. Στάχτη ως φυσικό λίπασμα στον κήπο

Η ακριβής σύνθεση της στάχτης εξαρτάται από το είδος του φυτού από το οποίο προέρχεται, το έδαφος, τη θερμοκρασία καύσης, καθώς και την περίοδο συλλογής του ξύλου. Για παράδειγμα, το ξύλο που έχει κοπεί κατά τους καλοκαιρινούς μήνες δημιουργεί στάχτη πλουσιότερη σε κάλιο και φώσφορο.

Η καύση φυτικών υλικών σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, μας δίνει στάχτη πλουσιότερη σε θρεπτικά συστατικά. Γενικότερα η στάχτη είναι πλούσια θρεπτικά στοιχεία όπως το ασβέστιο, το κάλιο, ο φώσφορος, το μαγνήσιο, το θείο, το νάτριο και το πυρίτιο. Επίσης, περιέχει και ιχνοστοιχεία χαλκού, βορίου, κοβαλτίου, μολυβδαινίου και μαγγανίου.

Η στάχτη είναι πολύ χρήσιμη σε καλλιέργειες που θέλουν ασβέστιο, κάλιο και φώσφορο όπως η καλλιέργεια της ντομάτας, η καλλιέργεια του φασολιού, η καλλιέργεια του σπανακιού, η καλλιέργεια του αρακά, η καλλιέργεια του σκόρδου, η καλλιέργεια της πατάτας, η καλλιέργεια του αβοκάντο, η καλλιέργεια του τεύτλου και οι καλλιέργειες των σιτηρών.

Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι η στάχτη περιέχει ελάχιστη ποσότητα αζώτου, γι’ αυτό στην οικολογική γεωργία η προσθήκη στάχτης συνδυάζεται με τη χλωρή λίπανση ψυχανθών ή με την ενσωμάτωση κοπριάς και κομπόστ.

Η κατάλληλη εποχή για την ενσωμάτωση της στάχτης στον λαχανόκηπο είναι η περίοδος του χειμώνα, όπου διασκορπίζεται και παραχώνεται επιφανειακά σε βάθος 10-20 εκατοστών.

2. Στάχτη ως φυσικό εδαφοβελτιωτικό

Η προσθήκη στάχτης στο έδαφος, κάνει το χώμα πιο αφράτο και βελτιώνει τον αερισμό του με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται καλύτερα το ριζικό σύστημα των φυτών. Η χρήση της στάχτης μπορεί να γίνει σε συνδυσμό με άλλα εδαφοβελτιωτικά υλικά όπως κομπόστ, κοπριά, περλίτη, ζεόλιθο και ατταπουλγίτη.

Η στάχτη μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη διόρθωση όξινων προβληματικών εδαφών. Τα όξινα εδάφη διαθέτουν χαμηλό pH που περιορίζει την ανάπτυξη των φυτών, καθώς δυσκολεύονται στην απορρόφηση θρεπτικών συστατικών από το χώμα.

Παράλληλα, η στάχτη έχει την ιδιότητα να ανεβάζει το pH του εδάφους και αυτό βοηθά πολύ τα φυτά να απορροφούν καλύτερα διάφορα ιχνοστοιχεία, όπως ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, το βόριο και το μαγνήσιο.

Για τον παραπάνω λόγο, αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε στάχτη σε οξύφιλα φυτά και δέντρα που αγαπούν τα όξινα εδάφη όπως η γαρδένια, η καμέλια, η ορτανσία, η φτέρη, η αζαλέα, το ρείκι, η καστανιά και η βελανιδιά.

Επίσης, η στάχτη δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να τοποθετείται σε εδάφη που είναι ήδη αλκαλικά γιατί μειώνεται ακόμα περισσότερο η διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους.

3. Στάχτη για την προστασία των φυτών

Η στάχτη έχει ευρεία εφαρμογή στην οικολογική προστασία των φυτών με διάφορους τρόπους που θα αναλύσουμε παρακάτω και γιαυτό μπορεί να αξιοποιηθεί από ερασιτέχνες και επαγγελματίες βιοκαλλιεργητές.

• Στάχτη για απώθηση των σαλιγκαριών

Ως ένα πολύ καλό απωθητικό για τα σαλιγκάρια και τους γυμνοσάλιαγκες λειτουργεί η στάχτη. Συγκεκριμένα, για να τα προστατεύσουμε τα φυτά μας από τα σαλιγκάρια, ρίχνουμε την στάχτη σε απόσταση 10 εκατοστά γύρω από το φυτό ή παράλληλα με τη γραμμή φύτευσης.

• Στάχτη για απώθηση εντόμων

Μπορούμε να σκονίσουμε με στάχτη βρεγμένα φυτά για απώθηση εντόμων, όπως η μελίγκρα, καθώς και για να διώξουμε τα μυρμήγκια. Η επάλειψη των κορμών των καρποφόρων δέντρων όπως η λεμονιά, η πορτοκαλιά, η ελιά και η μανταρινιά με πολτό στάχτης, προσφέρει προστασία από έντομα και ασθένειες, καθώς και από τις δυνατές ακτίνες του ήλιου κατά την περίοδο του καλοκαιριού.

• Στάχτη για προστασία στην αποθήκευση σπόρων

Άλλη μία ενδιαφέρουσα παραδοσιακή χρήση της στάχτης στον κήπο, είναι για την φύλαξη των σπόρων από τις αγαπημένες μας ποικιλίες. Τοποθετούμε τους σπόρους σε κάποιο βαζάκι και στη συνέχεια τους καλύπτουμε με στρώμα από στάχτη για να τους προστατεύσουμς από έντομα, καθώς και για να διατηρήσουν τη φυτρωτική τους ικανότητα.

Επίσης, στην καλλιέργεια της πατάτας, ο τεμαχισμένος πατατόσπορος προφυλάσσεται από το σάπισμα, αν τον σκονίσουμε με στάχτη πάνω στην κομμένη του πλευρά, πριν τον φυτέψουμε στο χώμα.

• Στάχτη για αντιμετώπιση των ζιζανίων

Μία ακόμα παραδοσιακή χρήση της στάχτης είναι στην καλλιέργεια του κρεμμυδιού και στην καλλιέργεια του σκόρδου. Συγκεκριμένα, μετά την φύτευση στο χώμα, προσθέτουμε επιφανειακά στάχτη η οποία εκτός των άλλων βοηθά ώστε να μη φυτρώσουν ανεπιθύμητα αγριόχορτα (ζιζάνια).

4. Κι ένα μυστικό για τη χρήση της στάχτης

Η στάχτη μπορεί να αξιοποιηθεί και ως υλικό στο κομπόστ, καθώς βελτιώνει και επιταχύνει τη διαδικασία της κομποστοποίησης. Ρίχνοντας στάχτη κατά στρώσεις στο κομπόστ, επιτυγχάνουμε αύξηση του pH και διατηρούμε ένα ισορροπημένο περιβάλλον για την ταχύτερη ανάπτυξη των μικροοργανισμών που συμβάλλουν στην αποδόμηση των οργανικών υλικών.