Στήριξη και υποστήλωση φυτών στον λαχανόκηπο

Ποια κηπευτικά χρειάζονται υποστήλωση; Αρκετά λαχανικά που καλλιεργούμε στον κήπο και σε γλάστρα στο μπαλκόνι χρειάζονται στήριξη για να έχουν καλύτερη ανάπτυξη και πλούσια καρποφορία. Ειδικά όταν πρόκειται για αναρριχώμενες ποικιλίες κηπευτικών, η υποστήλωση είναι απαραίτητη για να μπορέσουν να αποδώσουν, όπως για παράδειγμα στην καλλιέργεια της ντομάτας, στην καλλιέργεια του αγγουριού και στην καλλιέργεια του φασολιού. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι στήριξης των φυτών από καλάμια και μεταλλικά πλέγματα που μπορεί να έχουμε διαθέσιμα, μέχρι ειδικά δίχτυα και σπάγγους που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Ας δούμε αναλυτικά, τι πλεονεκτήματα προσφέρει η υποστήλωση για την ανάπτυξη των φυτών, ποια υλικά χρησιμοποιούμε και πώς γίνεται η στήριξη για να έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα στον κήπο μας.

Γιατί χρειάζονται υποστήλωση τα κηπευτικά;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να υποστηλώσουμε τα φυτά που καλλιεργούμε στο λαχανόκηπο μας. Με την υποστήλωση των κηπευτικών έχουμε περισσότερο διαθέσιμο χώρο για καλλιέργεια, ενώ παράλληλα τα φυτά απολαμβάνουν καλύτερο αερισμό και στήριξη για να αντέξουν το βάρος των καρπών που μας δίνουν.

• Πυκνότερη φύτευση και περισσότερα φυτά 

Ένα βασικό πλεονέκτημα της υποστήλωσης των λαχανικών είναι ότι πετυχαίνουμε πυκνότερη φύτευση και αύξηση της παραγωγής, όπως γίνεται εκτεταμένα στα θερμοκήπια. Ιδιαίτερα χρήσιμο και για τους ερασιτέχνες καλλιεργητές που έχουν μικρό κήπο, καθώς με αυτό τον τρόπο μπορούμε να έχουμε να περισσότερα φυτά με διάφορες ποικιλίες και είδη φυτών. Κάτι άνάλογο συμβαίνει και με όσους καλλιεργούν λαχανικά σε γλάστρα στο μπαλκόνι, καθώς με την υποστήλωση των φυτών, μπορούμε να καλλιεργήσουμε περισσότερα φυτά στον χώρο μας.

• Καλύτερος αερισμός των φυτών 

Ένα φυτό που αναπτύσσεται προς τα πάνω, έχει περισσότερη επαφή με τον ήλιο και καλύτερο αερισμό. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης για προσβολές από μύκητες και έντομα. Τα φυτά που υποστηλώνονται δεν ακουμπούν στο έδαφος, καθώς οι βλαστοί, τα φύλλα και οι καρποί τους βρίσκονται ψηλά. Αυτό έχει σαν συνέπεια, να μην σαπίζουν τα φύλλα, ο κορμός και οι καρποί, καθώς δεν έρχονται σε επαφή με το νερό του ποτίσματος, ενώ παράλληλα δεν προσβάλλονται από εχθρούς που βρίσκονται στο χώμα.

• Αντοχή στο βάρος των καρπών 

Σε αρκετές περιπτώσεις, οι καρποί των κηπευτικών διαθέτουν μεγάλο βάρος κι αν δεν υποστηλωθούν μπορεί να σπάσουν τους βλαστούς δημιουργώντας προβλήματα στο φυτό και μεγάλη απώλεια παραγωγής. Επιπλέον, μία καλή στήριξη των φυτών με τα κατάλληλα δεσίματα, προσφέρει μεγαλύτερη αντοχή στα φυτών που έχουν καρπούς, ειδικά σε περιοχές που επικρατούν δυνατοί άνεμοι.

Τι υλικά χρησιμοποιούμε για την υποστήλωση των κηπευτικών;

Για την υποστήλωση των λαχανικών, χρησιμοποιούμε διάφορα υλικά μικρότερης ή μεγαλύτερης αντοχής που ταιριάζουν στην καλλιέργεια που κάνουμε και στο διαθέσιμο χώρο που έχουμε.

1. Υποστήλωση με φυσικά καλάμια και μπαμπού 

Παραδοσιακά, για την στήριξη των κηπευτικών χρησιμοποιούμε τα φυσικά καλάμια τα οποιά τα βρίσκουμε διαθέσιμα στην ύπαιθρο και μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε χωρίς κόστος. Βέβαια έχουν αντοχή για μία καλλιεργητική περίοδο. Επίσης, μπορούμε να προμηθευτούμε από ειδικά καταστήματα καλάμια μπαμπού που έχουν υποστεί επεξεργασία για να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια, ώστε να υποστηλώσουμε τα λαχανικά μας.

2. Υποστήλωση με μεταλλικά πλέγματα

Μπορούμε να προμηθευτούμε μεταλλικά πλέγματα διαμέτρου 10 x 10 εκατοστών από εξειδικευμένα καταστήματα για να στηρίξουμε τα λαχανικά μας. Προτιμάμε ανοξείδωτα πλέγματα για μεγαλύτερη ασφάλεια και αντοχή στο χρόνο. Υπάρχουν 3 τρόποι για να χρησιμοποιήσουμε τα πλέγματα: α) τοποθετώντας τα κατακόρυφα, β) τοποθετώντας σε γωνία 45 μοιρών ή γ) περιστρέφοντάς τα σε σχήμα κυλίνδρου για να υποστηλώνονουμε τα λαχανικά του κήπου μας.

3. Στήριξη με πλαστικό δίχτυ 

Υπάρχουν ειδικά πλαστικά δίχτυα αναρρίχησης πλάτους συνήθως 2 μέτρων που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Τα συγκεκριμένα δίχτυα είναι ιδανικά για την κατακόρυφη ανάπτυξη λαχανικών που αναρριχώνται. Τα πλαστικά δίχτυα έχουν, συνήθως, αντοχή για 1-2 χρόνια ανάλογα την ποιότητα του πλαστικού. Για την σωστή εφαρμογή τους στον κήπο, χρησιμοποιούμε ένα δυνατό σύρμα στο πάνω μέρος τους, προκειμένου να στερεωθούν και να τεντωθούν καλά.

4. Στήριξη με σπάγγους και άλλα εξειδικευμένα υλικά 

Υπάρχουν διάφοροι νάυλον σπάγγοι, λεπτότεροι ή φαρδύτεροι που χρησιμοποιούνται για την κατακόρυφη στήριξη και ανάπτυξη των λαχανικών, καθώς και για το δέσιμο τους. Αρκετές φορές για την υποστήλωση και το δέσιμο των φυτών, χρησιμοποιούμε μεταλλικό σύρμα ή πλαστικοποιημένο μεταλλικό σύρμα, ενώ υπάρχουν και πιο εξειδικευμένα υλικά θερμοκηπίου, όπως κλιπς δεσίματος.

Ποια λαχανικά χρειάζονται στήριξη και με ποιο τρόπο;

Τα κυριότερα φυτά που υποστηλώνουμε στο λαχανόκηπο κάθε χρόνο είναι οι ντομάτες, τα αγγούρια και οι φασολιές. Ας δούμε αναλυτικά τι υλικά χρησιμοποιούμε και με ποιους τρόπους μπορούμε να τα στηρίξουμε.

Καλλιέργεια ντομάτας 

Καταρχήν, για τις χαμηλές ποικιλίες ντομάτας, που ονομάζονται και αυτοκλαδευόμενες ή αυτοκορφολογούμενες, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ανοξείδωτο μεταλλικό πλέγμα περίφραξης, σε μορφή ανοικτού κυλίνδρου, με διάμετρο 40-50 εκατοστών και ύψος 60-100 εκατοστών, για να στηρίξει τους βλαστούς και τους καρπούς της ντομάτας οι οποίοι καθώς αναπτύσσονται αποκτούν αρκετό βάρος.

Ανάλογη κατασκευή για να στηρίξει και να υποστηλώσει τις ντοματιές μπορεί να δημιουργηθεί με καλάμια τοποθετημένα και δεμένα σε παράλληλη και κάθετη διάταξη. Η καλλιέργεια των αναρριχώμενων ποικιλιών ντομάτας και ντοματινιών στο θερμοκήπιο, στο χώμα ή σε γλάστρα χρειάζεται στήριξη με δέσιμο. Για τον λόγο αυτό, τοποθετούμε οριζόντιο σύρμα σε ύψος τουλάχιστον 2 μέτρων και χρησιμοποιούμε σπάγγο για να δέσουμε τα φυτά ντοματιάς και να αναρριχηθούν.

Καλλιέργεια αγγουριού 

Οι αγγουριές μπορούν να αναρριχηθούν με σπάγγο που δένουμε σε οριζόντο σύρμα για να κερδίσουμε χώρο, όπως γίνεται στα θερμοκήπια. Ιδανικός τρόπος για να στηρίξουμε και τις αγγουριές που έχουμε φυτέψει σε γλάστρες στο μπαλκόνι, όπου υπάρχει περιορισμένος χώρος. Στον κήπο, μπορούμε να κατασκευάσουμε ειδικό πλέγμα με γωνία 45 ή και 90 μοιρών για να αναρριχηθούν οι αγγουριές μας, κατασκευασμένο με ανοξείδωτο μέταλλο ή από καλάμια. Στην περίπτωση που η αγγουριά υποστηλώνεται και δεν έρπει στο έδαφος, πετυχαίνουμε καλύτερο αερισμό του φυτού και αποφεύγουμε την ανάπτυξη διάφορων μυκητoλογικών ασθενειών.

Καλλιέργεια φασολιού 

Όταν φυτεύουμε αναρριχώμενες ποικιλίες φασολιού, μόλις τα φυτά αναπτυχθούν και μεγαλώσουν λίγο, απαιτείται υποστήλωση χρησιμοποιώντας καφασωτά ή καλάμια που βρίσκουμε από τον αγρό τα όποια φτιάχνουμε με τον χαρακτηριστικό τρόπο δεσίματος “ινδιάνικης σκηνής”. Πολύ χρήσιμο και λειτουργικό είναι, επίσης, το ειδικό πλαστικό δίχτυ αναρρίχησης φασολιών που βρίσκουμε σε γεωπονικά καταστήματα, το οποίο έχει πλάτος 2 μέτρων και πάνω του δημιουργείται μία μεγάλη επιφάνεια στην οποία μπορούν να αναρριχηθούν εξαιρετικά οι φασολιές. Επιπλέον, κατά την συγκαλλιέργεια φασολιού και καλαμποκιού στον κήπο, τα φασόλια μπορούν να αναπτυχθούν πάνω στο κεντρικό στέλεχος των καλαμποκιών.

Κι ένα μυστικό για τη στήριξη των φυτών

Αν και δεν συνηθίζεται στην υπαίθρια καλλιέργεια, αλλά κυρίως σε θερμοκήπιο ή σε γλάστρα, μπορεί να γίνει κατακόρυφη καλλιέργεια πεπονιού πάνω σε σπάγγο. Σε αυτή την περίπτωση, χρειάζεται καλή υποστήλωση που στερεώνεται πάνω σε οριζόντιο σύρμα καθώς έχουμε μεγάλο βάρος καρπών.