Αντιμετώπιση για τον περονόσπορο στο αμπέλι

Ο περονόσπορος θεωρείται η σοβαρότερη μυκητολογική ασθένεια που προσβάλλει το αμπέλι, τόσο τις επιτραπέζιες ποικιλίες όσο και τις οινοποιήσιμες ποικιλίες σταφυλιού.

Η εμφάνιση του περονόσπορου στα αμπέλια και στις κληματαριές σημειώνεται ιδιαίτερα σε περιοχές που παρουσιάζουν συχνές βροχοπτώσεις την περίοδο της άνοιξης.

Υπό κατάλληλες συνθήκες, ο περονόσπορος εξαπλώνεται ταχύτατα και μπορεί να επιφέρει σημαντική ζημιά στη βλάστηση και στην καρποφορία του αμπελιού, μέχρι και ολοσχερή καταστροφή της παραγωγής.

Λόγω του επιδηµικού χαρακτήρα της ασθένειας, απαιτείται η έγκαιρη, προληπτική και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση με εγκεκριμένα οικολογικά σκευάσματα και με κατάλληλες καλλιεργητικές εργασίες.

Είναι σημαντικό, λοιπόν, να εντοπίζουμε τα σημάδια του περονόσπουρου νωρίς για να μπορέσουμε να επέμβουμε πριν επεκταθούν οι ζημιές.

Ας δούμε αναλυτικά τι ζημιά κάνει ο περονόσπορος στα αμπέλια, πώς αναγνωρίζουμε τα πρώτα συμπτώματα της ασθένειας και πώς την αντιμετωπίζουμε με οικολογικούς τρόπους για να προστατέψουμε το αμπέλι μας.

1. Τι ζημιά κάνει ο περονόσπορος στην καλλιέργεια του αμπελιού;

Η ασθένεια του περονόσπορου προσβάλλει όλα τα πράσινα µέρη του φυτού του αμπελιού, µε σοβαρότερες τις ζηµιές που γίνονται στο φύλλωµα και στα σταφύλια.

Τα φύλλα του αμπελιού µπορούν να προσβληθούν μόλις αρχίσουν να ξεπροβάλλουν από τους βλαστούς µέχρι και αργά το φθινόπωρο, μετά τη συγκομιδή.

Αντίστοιχα, τα σταφύλια µπορούν να προσβληθούν από την εµφάνισή τους µέχρι το γυάλισµα, µε την ευαισθησία να είναι μεγαλύτερη λίγο πριν την άνθιση, κατά την άνθιση και στο στάδιο της καρπόδεσης.

2. Ποιες συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη του περονόσπορου του αμπελιού;

Η ανάπτυξη του περονόσπορου και η ένταση της προσβολής, στο αμπέλι και στις κληματαριές, εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από τις κλιµατικές συνθήκες που επικρατούν.

Η διασπορά των μολύνσεων του περονοσπόρου είναι εντονότερη όταν επικρατούν θερμοκρασίες 20-25°C και σχετική υγρασία μεγαλύτερη του 95%.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι σε συνθήκες πυκνής βλάστησης και κακού αερισμού του αμπελιού, η εξάπλωση του περονοσπόρου είναι ακόμα πιο έντονη.

3. Ποια συμπτώματα εμφανίζει ο περονόσπορος στο αμπέλι;

Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα προσβολής αμπελιού από περονόσπορο, είναι όταν τα νεαρά φύλλα εμφανίζουν χαρακτηριστικές κιτρινοπράσινες κηλίδες που μοιάζουν με λαδιές

Αν υπάρχει υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία, στην κάτω επιφάνεια των φύλλων του αμπελιού εμφανίζεται συγχρόνως και λευκή σκόνη που αποτελεί ασφαλής ένδειξη της καρποφορίας του μύκητα του περονόσπορου.

Η εμφάνιση του περονόσπορου μπορεί να εκδηλωθεί και στα άνθη του αμπελιού που εμφανίζουν μία χαρακτηριστική μορφή σαν βρασμένα χόρτα και σταδιακά ξεραίνονται.

Ακόμα και στα μικρά σταφύλια του αμπελιού μπορεί να παρατηρηθεί η προσβολή του περονοσπόρου καθώς οι ράγες του σταφυλιού παίρνουν ένα καστανοπράσινο χρώμα.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τα σταφύλια του αμπελιού γίνονται ολοένα και πιο ανθεκτικά στις προσβολές από την ασθένεια του περονόσπορου, καθώς ωριμάζουν.

4. Πώς γίνεται η βιολογική καταπολέμηση για τον περονόσπορο του αμπελιού;

Για την οικολογική αντιμετώπιση του περονόσπορου του αμπελιού, απαιτείται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα φυτοπροστασίας που περιλαμβάνει μια σειρά προληπτικών μέτρων και επεμβάσεων:

• Συστηματική παρακολούθηση των αμπελιών για έγκαιρη διαπίστωση των αρχικών προσβολών περονόσπορου, ώστε τα αμπέλια να προστατευτούν σε περίπτωση βροχοπτώσεων.

• Ψεκασμός με βιολογικό σκεύασμα βορδιγάλιου πολτού όταν φουσκώνουν οι οφθαλμοί του αμπελιού, ώστε να απολυμανθούν οι αρχικές εστίες διαχείμασης του περονοσπορου.

• Προληπτικοί ψεκασμοί με σκευάσματα χαλκού που ξεκινούν όταν η βλάστηση έχει μήκος 8 εως 10 εκατοστά, μετά από δέκα μέρες, λίγο πριν την άνθιση (στάδιο μούρου), και αμέσως μετά τη γονιμοποίηση.

• Κατάλληλη φροντίδα ώστε η νεαρή βλάστηση να μην βρίσκεται κοντά στο έδαφος, ενώ οι βλαστοί γυρω από την βάση του πρέμνου να καταστρέφονται.

• Καταπολέμηση των ζιζανίων γύρω από τα φυτά του αμπελιού με τη χρήση χορτοκοπτικού μηχανήματος για να επιτευχθεί καλύτερος αερισμός.

• Καλός καθαρισμός στα άκρα γύρω από τον αμπελώνα, έτσι ώστε να μην υπάρχουν θέσεις που μπορεί να αποτελέσουν εστίες για να ξεκινήσει η ασθένεια του περονόσπορου.

• Άμεση απομάκρυνση και καταστροφή των πρώτων φύλλων που εμφανίζονται κηλίδες «ελαίου» πριν εμφανιστούν οι καρποφορίες του περονόσπορου με τη χαρακτηριστική λευκή εξάνθιση.

• Ξεφύλλισμα του αμπελιού, δηλαδή αραίωση των φύλλων, που συντελεί στον καλό αερισμό των φυτών του αμπελιού και στην μείωση της υγρασίας στο εσωτερικό τους.
  
• Κορφολόγημα του αμπελιού, δηλαδή κόψιμο των δυνατών βλαστών του αμπελιού για να ενισχυθεί η καρποφορία του και παράλληλα να περιορίσουμε την πυκνότητα της βλάστησης.
  
• Δημιουργία κατάλληλων συνθηκών και καλλιεργητικά μέτρα για την καλή αποστράγγιση του αμπελώνα ώστε να περιοριστούν οι συνθήκες υγρασίας.

5. Κι ένα μυστικό για τον περονόσπορο του αμπελιού

Ο περιορισμός των λιπασμάτων αζώτου περιορίζει αντίστοιχα την υπερβολική βλάστηση και τη δημιουργία συνθηκών υγρασίας και κακού αερισμού και βοηθά στην αντιμετώπιση του περονόσπορου του αμπελιού.