Μαϊντανός: Συμβουλές για φύτευση και καλλιέργεια

Ο μαϊντανός είναι από τα αγαπημένα μυρωδικά που καλλιεργούμε στον κήπο και σε γλάστρα. Αν και είναι φυτό ψυχρής εποχής που προτιμά το δροσερό κλίμα, φυτεύεται όλες τις εποχές του χρόνου.

Πρόκειται για ένα διετές λαχανικό που καλλιεργείται σαν ετήσιο για το καταπράσινο φύλλωμα του. Μετά την παραγωγή των φύλλων δημιουργεί σπόρους, αν θέλουμε να τους κρατήσουμε για να φυτέψουμε την επόμενη χρονιά.

Ο μαϊντανός ξεχωρίζει για τα υπέροχα αρωματικά του φύλλα που τα κόβουμε φρέσκα για να τα χρησιμοποιήσουμε σε σαλάτες, σε πίτες αλλά και σε ξεχωριστές συνταγές μαγειρικής.

Μαζί με τον άνηθο και το σέλινο που ανήκουν στην ίδια οικογένεια φυτών, αλλά και μαζί με το κρεμμύδι και το σκόρδο, αποτελούν τις πιο βασικές αρωματικές πρώτες ύλες της μεσογειακής διατροφής.

Θεωρείται μυρωδικό με υψηλή διατροφική αξία καθώς έχει υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικές ουσίες και βιταμίνες.

Ας δούμε αναλυτικά πώς φυτεύουμε μαϊντανό και τι φροντίδα χρειάζεται η καλλιέργεια του, ώστε να απολαμβάνουμε τα φρέσκα φύλλα του στην κουζίνα μας γεμάτα γεύση και άρωμα.

1. Ποιες είναι οι πιο γνωστές ποικιλίες μαϊντανού;

Υπάρχουν πολλές ποικιλίες μαϊντανού (Petroselinum crispum) για να φυτέψουμε, οι οποίες διαχωρίζονται σε πλατύφυλλες και σε σγουρόφυλλες.

Οι πλατύφυλλες ποικιλίες μαϊντανού είναι πιο ανθεκτικές στο κρύο, έχουν καλύτερη γεύση και άρωμα, ωστόσο συντηρούνται μόνο με αποξήρανση.

Οι πιο χαρακτηριστικές ποικιλίες μαϊντανού για να φυτέψουμε στον κήπο και το μπαλκόνι μας είναι οι εξής:

• Ντόπιος μαϊντανός: Κοινή ποικιλία πλατύφυλλου μαϊντανού, πολύ πρώιμη, με λεπτό φύλλωμα σκουροπράσινου χρώματος, έντονο άρωμα και πολύ παραγωγική καθώς δίνει πολλά κοψίματα.
• Γίγας μαϊντανός: Ιταλική ποικιλία πλατύφυλλου μαϊντανού, με πλούσιο πλατύ φύλλωμα και όμορφο άρωμα, ιδιαίτερα παραγωγική που δίνει πολλά κοψίματα.
• Σγουρός μαϊντανός: Ποικιλία μαϊντανού με κυματοειδή σγουρά φύλλα και πικάντική γεύση. Τα φύλλα διατηρούν τη φρεσκάδα τους για αρκετό διάστημα μετά το κόψιμο.
• Ρίζα μαϊντανού: Ποικιλία μαϊντανού που καλλιεργείται για τη μεγάλη και αναπτυγμένη ρίζα που διαθέτει η οποία χρησιμοποιείται σε σούπες, σε μαγειρευτά ή ωμή ως σνακ.

2. Που αναπτύσσεται καλύτερα η καλλιέργεια του μαϊντανού;

Ο μαϊντανός θέλει γόνιμο έδαφος με καλή αποστράγγιση και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά για να αναπτύξει πλούσιο φύλλωμα.

Προτιμά δροσερό καιρό και φυτεύεται σε ηλιόλουστες θέσεις με θερμοκρασίες 10-20°C. Kατά την περίοδο του καλοκαιριού, προτιμάμε τη φύτευση σε ημισκιερές θέσεις για τον μαϊντανό, προκειμένου να έχει καλύτερη ανάπτυξη και να μην εκπτύξει πρόωρα ανθοφόρους βλαστούς που σταματάνε την παραγωγή νέων φύλλων.

Πριν τη φύτευση του μαϊντανού, φροντίζουμε να εμπλουτίσουμε το χώμα με κομπόστ, κοπριά και βιολογικό λίπασμα για να βελτιώσουμε τη γονιμότητά του.

3. Πότε φυτεύουμε μαϊντανό στον κήπο και σε τι αποστάσεις;

Ο μαϊντανός πολλαπλασιάζεται με σπόρο και μπορεί να φυτευτεί σε σπορείο ή κατευθείαν στο χωράφι με σπόρο σε βάθος περίπου 0,5 – 1 εκατοστού. Ο σπόρος του μαϊντανού φυτρώνει σε διάστημα 10-15 μερών.

Μπορεί να φυτευτεί σε σπορείο σχεδόν όλο το χρόνο και να τον μεταφυτέψουμε μετά από 5-6 εβδομάδες στον κήπο μας.

Αν θέλουμε να καλλιεργήσουμε πιο γρήγορα, μπορούμε να προμηθευτούμε έτοιμα γλαστράκια μαϊντανού από φυτώρια και να τα μεταφυτεύσουμε άμεσα.

Φυτεύουμε τα φυτά στις κατάλληλες απoστάσεις φύτευσης, 15-20 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 30-40 εκατοστά μεταξύ των γραμμών φύτευσης.

Προτιμούμε την αραιή σπορά και φύτευση του μαϊντανού, απαραίτητη για να αποφύγουμε την πυκνή ανάπτυξη των φυτών που φέρνει κακό αερισμό και ασθένειες.

4. Ποια άλλα λαχανικά μπορούμε να καλλιεργήσουμε μαζί με τον μαϊντανό;

Η καλλιέργεια του μαϊντανού μπορεί να συνδυαστεί άψογα με την καλλιέργεια ντομάτας, την καλλιέργεια της πιπεριάς και την καλλιέργεια της μελιτζάνας, καθώς ο μαϊντανός αναπτύσσεται καλύτερα σε ημισκιερά μέρη την περίοδο του καλοκαιριού. Καθώς, ο μαϊντανός έχει επιφανειακό ριζικό σύστημα δεν παρουσιάζει ανταγωνισμό με τα συγκεκριμένα κηπευτικά.

Η συγκαλλιέργεια του μαϊντανού στο λαχανόκηπο είναι ιδιαίτερα αποδοτική, καθώς εξοικονομούμε χώρο, ενώ παράλληλα επιτυγχάνουμε αύξηση της παραγωγικότητας και καλύτερη αξιοποίηση νερού και θρεπτικών στοιχείων.

5. Πώς φυτεύουμε μαϊντανό σε γλάστρα;

Ο μαϊντανός φυτεύεται με σπόρο κατευθείαν στη γλάστρα σε βάθος περίπου 0,5 – 1 εκατοστού.

Σε περιοχές με βαρύ χειμώνα, τοποθετούμε την γλάστρα σε εσωτερικό χώρο και τη διατηρούμε εκεί μέχρι να φυτρώσει το φυτό μας. Όταν φυτρώσει ο σπόρος, αραιώνουμε τα φυτά για να αποφύγουμε την πυκνή φύτευση. Αφού μεγαλώσει o μαϊντανός, μεταφέρουμε τη γλάστρα σε εξωτερικό χώρο.

Εναλλακτικά, μπορούμε να προμηθευτούμε από φυτώρια 3-4 φυτά μαϊντανού και να τα φυτέψουμε σε αποστάσεις περίπου 10 εκατοστών σε μια στρογγυλή γλάστρα διαμέτρου 20 εκατοστών ή σε μία ζαρντινιέρα.

Η μεταφύτευση των φυτών μαϊντανού καλό είναι να γίνεται μέσα στο φθινόπωρο ή νωρίς την άνοιξη για να μπορέσει να αναπτυχθεί καλύτερα το φύλλωμα τους.

Για τη μεταφύτευση του μαϊντανού σε μεγαλύτερη γλάστρα, χρησιμοποιούμε εμπουτισμένο φυτόχωμα που περιέχει θρεπτικά συστατικά και περλίτη. Στη βάση της γλάστρας, καλό είναι να προσθέτουμε μία στρώση χαλικιών για να διευκολύνουμε την απομάκρυνση του νερού που περισσεύει κατά το πότισμα.

6. Κάθε πότε ποτίζουμε τον μαϊντανό;

Ο μαϊντανός χρειάζεται συχνό πότισμα σε μικρές ποσότητες κάθε φορά, αποφεύγοντας την υπερβολική υγρασία που μπορεί να προκαλέσει μαύρισμα και σάπισμα στα φύλλα του μαιντανού.

Ποτίζουμε λοιπόν κάθε 2-3 μέρες την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου, ενώ μέσα στο καλοκαίρι φροντίζουμε να ποτίζουμε συχνότερα.

Το πότισμα των φυτων τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού μπορεί να γίνει και καθημερινό για να αντιμετωπίσουν τις υψηλες θερμοκρασίες που μπορούν να προκαλέσουν και ξήρανση στα φύλλα.

7. Πόσο συχνά βάζουμε λίπασμα στην καλλιέργεια του μαϊντανού;

Για την λίπανση του μαϊντανού, προσθέτουμε βιολογικό λίπασμα πλούσιο σε άζωτο για να εξασφαλίσουμε ζωηρό πλούσιο φύλλωμα.

Συγκεκριμένα, προσθέτουμε μία κουταλιά της σούπας λιπάσματος, μία φορά το μήνα, την οποία ενσωματώνουμε μέσα στο χώμα.

Συμπληρωματικά, μπορούμε να προσθέσουμε λίπασμα σιδήρου στα φυτά του μαϊντανού για να έχουν καταπράσινα φύλλα.

8. Ποιες ασθένειες και ποια έντομα ταλαιπωρούν τον μαϊντανό;

Σε συνθήκες υψηλής υγρασίας και κακού αερισμού, ο μαϊντανός προσβάλλεται από αρκετές μυκητολογικές ασθένειες όπως το ωίδιο, η σκωρίαση και η ανθράκωση.

Για την αντιμετώπιση ασθενειών του μαϊντανού ψεκάζουμε τα φύλλα με βρέξιμο θειάφι που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Σε προληπτικό επίπεδο, μπορούμε να ψεκάσουμε με σπιτικό υλικό διάλυμα που φτιάχνουμε διαλύοντας 1 κουταλιά του γλυκού μαγειρική σόδα και 2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο σε 2 λίτρα νερό.

Για να προστατέψουμε οικολογικά τον μαϊντανό από τη μελίγκρα, καθώς και από διάφορες κάμπιες, ψεκάζουμε με βιολογικά εντομοκτόνα όπως τα άλατα καλίου και ο βάκιλος Θουριγγίας.

Σε ήπια μορφή προσβολής, ο ψεκασμός με αυτοσχέδιο σκεύασμα που φτιάχνουμε διαλύοντας μία κουταλιά της σούπας πράσινο σαπούνι σε 1 λίτρο νερό βοηθάει να προστατέψουμε τα φυτά μας.

9. Ποια άλλα προβλήματα συναντάμε στην καλλιέργεια μαϊντανού;

Ο μαϊντανός μπορεί να εμφανίσει διάφορα προβλήματα όπως: α) το κιτρίνισμα των φύλλων, β) το μαύρισμα των φύλλων και γ) ξηράνσεις στις άκρες των φύλλων.

α) Γιατί κιτρινίζουν τα φύλλα του μαϊντανού;

Το υπερβολικό πότισμα του μαϊντανού όταν δεν φεύγει το νερό που περισσεύει με το πότισμα μπορεί να προκαλέσει κιτρινίσματα στα φύλλα και αδύναμους λεπτούς βλαστούς.

β) Γιατί μαυρίζουν τα φύλλα του μαϊντανού;

Τα φύλλα του μαϊντανού μπορεί να εμφανίσουν μαύρες ή καφέ κηλίδες λόγω προσβολής από μυκητολογικές ασθένειες. Αυτό συμβαίνει συχνά όταν βρέχονται τα φύλλα με το πότισμα και έχουμε συγχρόνως έντονη ηλιοφάνεια.

γ) Γιατί ξεραίνονται οι άκρες των φύλλων του μαϊντανού;

Η υπερβολική λίπανση με λίπασμα αζώτου μπορεί να δημιουργήσει καψίματα και ξηράνσεις στις άκρες των φύλλων του μαϊντανού. Ανάλογα προβλήματα, μπορεί να εμφανιστούν όταν ποτίζουμε τα φυτά με νερό που περιέχει υψηλή ποσότητα αλάτων.

10. Πότε και πώς συγκομίζουμε τον μαϊντανό;

Ο μαϊντανος κατά την διάρκεια της καλλιέργειας του μας δίνει πολλές συγκομιδές που ξεκινούν 2 μήνες μετά τη μεταφύτευση του φυτού.

Ανάλογα την περίοδο που θα φυτέψουμε τον μαϊντανό, η περίοδος συγκομιδής του διαρκεί από τον Μάιο μέχρι τον Νοέμβριο.

Συγκομίζουμε τα τρυφερά φύλλα του μαϊντανού, όταν οι βλαστοί έχουν φτάσει σε ικανοποιητικό μέγεθος 15-20 εκατοστά.

Κόβουμε από χαμηλά το μαϊντανό για να δώσουμε την ευκαιρία στο φυτό να αναπτυχθεί ξανά και να πραγματοποιήσουμε νέες κοπές μέχρι να έρθει η εποχή για να αναπτύξει το ανθοφόρο στέλεχος. Σε αυτή την περίοδο, οι βλαστοί γίνονται πικροί και σκληροί, ενώ το φυτό του μαϊντανού δεν βγάζει νέα φύλλα.

11. Κι ένα μυστικό για τoν μαϊντανό

Ο φρέσκος μαϊντανός διατηρείται μόνο για λίγες μέρες σε νάιλον σακουλάκι σε ψυγείο. Αν όμως τοποθετήσουμε τα φύλλα μέσα σε γυάλινο βάζο, στο οποίο εσωτερικά έχουμε τοποθετήσει χαρτί κουζίνας, ο μαϊντανός μπορεί να συντηρηθεί μέχρι και ένα μήνα.