Λουίζα: Βότανο με γεύση λεμόνι
Η λουίζα είναι ένα αρωματικό φυτό που τα φύλλα της αναδίδουν ένα ευχάριστο και δροσερό άρωμα λεμονιού. Πολυετής φυλλοβόλος θάμνος, με ύψος που φτάνει 1-2 μέτρα, η λουίζα διαθέτει βλαστούς που ξυλοποιούνται γρήγορα, μακρόστενα ανοιχτοπράσινα φύλλα και μικρά λευκά ή ρόδινα λουλούδια. Φυτεύεται στον κήπο, όσο και σε γλάστρα στο μπαλκόνι.
Η λουίζα είναι ιδιαίτερα δημοφιλής ως ρόφημα, χρησιμοποιείται επίσης για μαγειρική σε διάφορες σάλτσες και μαρινάδες ψαριών και κρεατικών, στη ζαχαροπλαστική για μαρμελάδες και πουτίγκες, καθώς και στην ποτοποιία.
1. Τι συνθήκες θέλει η λουίζα για να αναπτυχθεί;
Η λουίζα προτιμά δροσερά και γόνιμα εδάφη που στραγγίζουν ικανοποιητικά. Καλλιεργείται σχετικά εύκολα στο χώμα, ωστόσο παρουσιάζει κάποιες δυσκολίες σε γλάστρα.
Σε κάθε περίπτωση, αν φυτέψουμε τη λουίζα στο μπαλκόνι, πρέπει να της εξασφαλίσουμε προφυλαγμένη θέση από βοριάδες. Προτιμούμε ανατολική ή δυτική έκθεση, ώστε να αποφύγουμε τον έντονο ήλιο του μεσημεριού κατά τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες, που θα δυσκολέψει την ανάπτυξη της λουίζας.
Κατάλληλη εποχή για τη φύτευση της λουίζας είναι μέσα στην άνοιξη, από τα τέλη Μαρτίου ως τέλη Μαΐου.
2. Τι πότισμα, λίπανση και άλλη φροντίδα θέλει η λουίζα;
Η λουίζα θεωρείται από τις πιο απαιτητικές καλλιέργειες σε νερό και πρέπει το χώμα της να διατηρείται συνεχώς σχετικά υγρό. Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, χρειάζεται μικρά και τακτικά ποτίσματα για να ριζώσει καλύτερα, ενώ απαιτεί συχνά ποτίσματα κατά την περίοδο του καλοκαιριού.
Όσον αφορά τη λίπανση, η ενσωμάτωση μικρής ποσότητας βιολογικού λιπάσματος την περίοδο της άνοιξης είναι αναγκαία για να αναπτύξει πλουσιότερο φύλλωμα.
Η λουίζα συγκομίζεται κατά την έναρξη της ανθοφορίας της, στις αρχές του καλοκαιριού, ενώ μπορεί να δώσει και δεύτερη συγκομιδή, χαμηλότερης ποιότητας στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου.
3. Πώς γίνεται το κλάδεμα και πώς πολλαπλασιάζεται η λουίζα;
Η λουίζα κλαδεύεται από χαμηλά στις αρχές του φθινοπώρου σε ύψος 15 εκατοστά από το έδαφος, μετά την ολοκλήρωση της ανθοφορίας της και τη συγκομιδή της. Ο πολλαπλασιασμός της λουίζας γίνεται με μοσχεύματα από βλαστούς πρώτου ή και δεύτερου έτους μήκους 12-15 εκατοστών.
Τα μοσχεύματα βρέχονται στη βάση τους, εμβαπτίζονται σε ορμόνη ριζοβολίας και φυτεύονται σε γλάστρες κατά τα 2/3 του μήκους των και διατηρούνται σε δροσερό και υγρό περιβάλλον. Ο απαιτούμενος χρόνος ριζοβολίας διαρκεί περίπου ένα μήνα και μετά το φυτό της λουίζας είναι έτοιμο να μεταφυτευτεί στην οριστική του θέση.
4. Κι ένα μυστικό για τη λουίζα
Η λουίζα ως αφέψημα χρησιμοποιείται ευρέως σε δίαιτες, καθώς λόγω της διουρητικής της δράσης και λόγω της εφίδρωσης που προκαλεί συντελεί στο αδυνάτισμα.
Καλησπέρα, πηρα πρόσφατα μια Λουίζα, δεν εχω κανει ακόμα μεταφύτευση και εχει αρχίσει να μαραίνεται, τι μπορεί να φταίει; Σήμερα είδα και 2 μυρμηγκάκια πάνω της, αν βοηθάει κάπως αυτό. Κατά τ’ αλλα την εχω σε σκιερό μέρος, την ποτίζω μερα παρα μερα και δεν της εχω βάλει ακόμα λίπασμα, περίμενα να περάσει η κακοκαιρία.
Καλημέρα Έλενα. Φρόντισε να της κάνεις άμεσα μεταφύτευση στα φύλλα και ψάξε τα φύλλα της μήπως εντοπίσεις μελίγκρα.
Θα προτείνατε τη λουίζα ως φυτό σε κήπο που αντέχει το κρύο τον χειμώνα ;
Καλησπέρα Νίκο. Δεν είναι ιδιαίτερα ανθεκτική η λουίζα στο έντονο κρύο του χειμώνα.
Καλησπέρα! Έχω μια καταπληκτική λουίζα που μάλιστα έχω μαζέψει ήδη μια φορά φύλλα και τα έχω αποξηρανει. Το τελευταίο διάστημα όμως κάτι μου τρώει τα φύλλα. Τι κάνω;
Καλησπέρα Άννα. Πιθανότατα, κάποια κάμπια τρώει τα φύλλα της λουίζας. Μπορείς να σκονίσεις με βιολογικό σκεύασμα βάκιλου Θουριγγίας για να αντιμετωπίσεις τις κάμπιες.
Καλησπέρα,μπορούμε να αποξηράνουμε και τα φύλλα και τα άνθη του φυτού?Αυτή την εποχή στην κορυφή των κλαδιών υπάρχουν τα άνθη σχεδόν ξερά.Τα πετάμε η τα αποθηκεύουμε μαζί με τα φύλλα?
Καλησπέρα Σοφία. Αποξηραίνουμε τα άνθη της λουίζας στην αρχή της ανθοφορίας. Σε αυτή την φάση, αφαίρεσε τα ξεραμένα λουλούδια για να αποξηράνεις μόνο τα φύλλα της λουίζας. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι σε αυτή τη φάση έχουν μικρότερη περιεκτικότητα σε αιθέρια έλαια.