Λίθοπες: Τα παχύφυτα που μοιάζουν με μικρές πέτρες

Φυτά σαν “ζωντανές πέτρες”, πόσο δύσκολη μπορεί να είναι η φροντίδα τους;

Οι λίθοπες είναι παχύφυτα χαμηλής ανάπτυξης που όπως υποδηλώνει και το όνομα τους έχουν όψη λίθου, γι’ αυτό και ονομάζονται λίθωψ (Lithops sp.).

Εντυπωσιάζουν με την απλότητα, τα έντονα χρώματά τους, ενώ μας δίνουν και υπέροχα λουλούδια.

Στο εξωτερικό είναι πιο γνωστά με την ονομασία “φυτά βότσαλα” (pebble plants) ή “ζωντανές πέτρες” (living stones).

Με καταγωγή από τη νότια Αφρική, οι λίθοπες έχουν προσαρμόσει τη μορφή τους ως καμουφλάζ στο φυσικό περιβάλλον για να προστατεύονται και να μην τρώγονται από τα ζώα.

Τα τελευταία χρόνια οι λίθοπες είναι ιδιαίτερα διάσημοι ως φυτά εσωτερικού χώρου, για το σαλόνι του σπιτιού ή σε επαγγελματικούς χώρους, προσθέτοντας ένα μοντέρνο τόνο στη διακόσμηση και χωρίς να απαιτούν ιδιαίτερη περίποιηση.

Ας δούμε αναλυτικά τι φροντίδα θέλουν οι λίθοπες για να τους διατηρήσουμε υγιείς και να απολαμβάνουμε τη μοναδική ομορφιά τους για πολλά χρόνια.

1. Τι είναι οι λίθοπες;

Οι λίθοπες είναι φυτά εντυπωσιακά στην απλότητά τους που αποτελούνται από δύο σαρκώδη φύλλα ενωμένα στη βάση, τα οποία φτάνουν σε ύψος 3-5 εκατοστών.

Διαθέτουν επίπεδη πάνω επιφάνεια και μία χαρακτηριστική σχισμή ανάμεσα.

Μέσα από τα δύο πρώτα φύλλα του λίθοπα, κάθε άνοιξη βγαίνουν άλλα δύο καινούρια σκληρά φυλλαράκια, ενώ τα παλαιότερα φύλλα σταδιακά ξεραίνονται και εξαφανίζονται.

Υπάρχουν δεκάδες είδη λίθοπα και εκατοντάδες ποικιλίες, σε διάφορα σχήματα και εντυπωσιακές αποχρώσεις του καφέ, κίτρινου, γκρι, ροζ, μωβ, κόκκινου και μπλε.

2. Τι φροντίδα θέλουν οι λίθοπες και ποιο είναι το κατάλληλο περιβάλλον για να αναπτυχθούν;

Οι λίθοπες προτιμούν σχετική ηλιοφάνεια και ήπιες θερμοκρασίες 18-27°C, καθώς σε αυτές τις συνθήκες αναπτύσσονται καλύτερα και εμφανίζουν ταχύτερα την ανθοφορία τους.

Παρουσιάζουν ευαισθησία στην παγωνιά του χειμώνα, κάτω από 10°C, καθώς και στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού όταν υπερβαίνουν τους 35°C.

Για τη φύτευση του λίθοπα στον κήπο, προτιμούμε ελαφριά αμμώδη εδάφη που διαθέτουν καλή στράγγιση για να απομακρύνεται το νερό που περισσεύει μετά το πότισμα.

Οι χαμηλές απαιτήσεις τους σε υγρασία και η ελάχιστη φροντίδα που απαιτούν, τους καθιστούν ιδιαίτερα δημοφιλή φυτά για το σπίτι.

3. Πώς φυτεύουμε τους λίθοπες σε γλάστρα;

Για τη φύτευση του λίθοπα σε γλάστρα στο μπαλκόνι, προτιμούμε σημεία με δυτικό ή ανατολικό προσανατολισμό, προστατευμένα από την έντονη παγωνιά και τους βοριάδες.

Αν προτιμάμε να έχουμε λίθοπες μέσα στο σπίτι, τους τοποθετούμε σε φωτεινά σημεία κοντά σε παράθυρο που δεν χτυπούν οι απευθείας ακτίνες του ήλιου και μακριά από θερμαντικά σώματα.

Επιλέγουμε γλάστρες ρηχές πλατιές, βάθους 10 εκατοστών που παρέχουν αρκετό χώρο για να δημιουργήσουμε μοναδικές συνθέσεις επιλέγοντας διαφορετικά είδη και ποικιλίες λίθωψ.

Φυτεύουμε τους λίθοπες σε γλάστρες που διαθέτουν τρύπα στη βάση για να απομακρύνεται το περιττό νερό, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος να σαπίσουν λόγω υπερβολικής υγρασίας.

Χρησιμοποιούμε ειδικό φυτόχωμα για παχύφυτα που περιέχει χονδρόκοκκη άμμο, περλίτη, ελαφρόπετρα και θρεπτικά στοιχεία.

4. Πότε ανθίζουν οι λίθοπες;

Οι λίθοπες εμφανίζουν την ανθοφορία τους από τα τέλη καλοκαιριού και συνεχίζουν για όλη τη διάρκεια του φθινοπώρου.

Σχηματίζουν μεγάλα λουλούδια σε κίτρινο ή λευκό χρώμα, μεγάλου μεγέθους, με διάμετρο που φτάνει και τα 5 εκατοστά, τα οποία ξεπροβάλλουν ανάμεσα από τη σχισμή των φύλλων.

Σε αρκετές ποικιλίες λίθοπα, τα λουλούδια εμφανίζονται τις απογευματινές ώρες και στην συνέχεια κλείνουν τις βραδινές ώρες.

5. Κάθε πότε θέλουν πότισμα οι λίθοπες;

Οι λίθοπες επιβιώνουν σε συνθήκες ξηρασίας, καθώς έχουν την ιδιότητα να αποθηκεύουν νερό στα φύλλα τους, μεγάλο μέρος των οποίων βρίσκονται κάτω από το χώμα και έτσι έχουν περιορισμένη απώλεια νερού λόγω εξάτμισης.

Κάνουμε αραιό πότισμα την άνοιξη, το φθινόπωρο και το καλοκαίρι, μία φορά κάθε δέκα μέρες, αποφεύγοντας σε κάθε περίπτωση να βρέξουμε τα φύλλα.

Την περίοδο του χειμώνα αποφεύγουμε το πότισμα και ποτίζουμε μόνο όταν αφυδατώνονται και ξεραίνονται τα παλαιότερα φύλλα και ετοιμάζονται να βγουν τα καινούρια.

6. Χρειάζεται λίπασμα ο λίθωψ;

Οι λίθοπες δεν είναι απαιτητικοί σε θρεπτικά στοιχεία και μπορούν να επιβιώσουν χωρίς λίπασμα αρκεί να βρίσκονται σε ευνοϊκές συνθήκες φωτισμού, υγρασίας και θερμοκρασίας.

Αν θέλουμε να ενισχύσουμε την ανάπτυξη και την ανθοφορία τους, μπορούμε προσθέτουμε υγρό λίπασμα, ειδικό για παχύφυτα, τρεις φορές το χρόνο, στις αρχές άνοιξης, στις αρχές καλοκαιριού και στις αρχές φθινοπώρου.

7. Ποιες ασθένειες και ποια έντομα προσβάλλουν τους λίθοπες;

Ο λίθοπας μπορεί να προσβληθεί από έντομα όπως η μελίγκρα, ο θρίπας, η βαμβακάδα και από τον τετράνυχο που καταστρέφουν τη μορφή των φύλλων.

Για την αντιμετώπιση τους, ψεκάζουμε προληπτικά με τριμμένο πράσινο σαπούνι. Σε περίπτωση έντονης προσβολής, χρησιμοποιούμε φυσική πυρεθρίνη που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.

Σε συνθήκες υπερβολικής υγρασίας, ο λίθοπας προσβάλλεται από ασθένεια σαπίσματος της ρίζας και θα χρειαστεί να περιορίσουμε το πότισμα και να προσθέσουμε διάλυμα θειικού χαλκού (γαλαζόπετρα).

8. Πως γίνεται ο πολλαπλασιασμός του λίθοπα;

Για να δημιουργήσουμε περισσότερους λίθοπες, μπορούμε να τα πολλαπλασιάσουμε φυτεύοντας σπόρους ή κάνοντας διαχωρισμό φυτών όταν έχουν αναπτυχθεί σε ομάδα.

Επειδή οι λιθοπες είναι φυτά αργής ανάπτυξης, για να γίνει διαχωρισμός ομάδας φυτών θα χρειαστεί να περάσουν αρκετά χρόνια, ώστε να σχηματιστεί ομάδα φυτών.

Πιο συνηθισμένος είναι ο πολλαπλασιασμός του λίθοπα με σπόρο. Και σε αυτή την περίπτωση, θα χρειαστούν μερικοί μήνες για να φυτρώσουν οι σπόροι και αρκετά χρόνια για να έλθουν σε πλήρη ανάπτυξη.

9. Κι ένα μυστικό για να προστατέψουμε τους λίθοπες στον κήπο

Για να απολαμβάνουμε όμορφους λίθοπες στον κήπο μας, θα χρειαστεί να λάβουμε μέτρα προστασίας από τα σαλιγκάρια που μπορούν να φάνε τα φύλλα του λίθοπα και να καταστρέψουν τα φυτά μας.