Αντιμετώπιση της κορυφοξήρας σε λεμονιά και εσπεριδοειδή

Αν η λεμονιά μας σταδιακά χάνει τα φύλλα της και τα κλαδιά στις άκρες φαίνονταν σαν ξερά, τότε είναι πολύ πιθανό να έχει προσβληθεί από την κορυφοξήρα, μία από τις πιο σοβαρές ασθένειες της λεμονιάς.

Η ασθένεια της κορυφοξήρας είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη και αρκετά επικίνδυνη, καθώς δημιουργεί σημαντικές ζημιές και μπορεί να ξεράνει τα δέντρα. Εκτός από την καλλιέργεια της λεμονιάς, προσβάλλει εκτεταμένα και άλλα εσπεριδοειδή δέντρα όπως την κιτριά, το περγαμόντο και τη νερατζιά, ενώ πολύ λιγότερο προσβάλλει την μανταρινιά την πορτοκαλιά και το γκρέιπφρουτ.

Ας δούμε αναλυτικά τι προβλήματα προκαλεί η κορυφοξήρα στις λεμονιές, ποιες συνθήκες που ευνοούν την εξάπλωση της ασθένειας, καθώς και πώς γίνεται η αντιμετώπισή της με βιολογικό τρόπο.

1. Ποια συμπτώματα εμφανίζει η κορυφοξήρα στις λεμονιές;

Οι λεμονιές που προσβάλλονται από κορυφοξήρα αρχικά παρουσιάζουν κιτρίνισμα και ξήρανση στα φύλλα, τα οποία παραμένουν για αρκετό χρόνο πάνω στη λεμονιά. Στη συνέχεια, τα φύλλα σταδιακά πέφτουν και εμφανίζεται ξήρανση των κλαδιών στην κορυφαία βλάστηση του δέντρου.

Σε αρκετές περιπτώσεις προσβολής από κορυφοξήρα παρουσιάζεται ξήρανση μέρους του φυλλώματος των δέντρων από τη μία πλευρά. Κάποιες φορές παρατηρείται σταδιακή μάρανση του δέντρου μέσα σε 2-3 χρόνια, ενώ σε κάποιες άλλες μπορεί να προκληθεί απότομη ξήρανση ολόκληρου του δέντρου της λεμονιάς.

2. Ποιες συνθήκες ευνοούν την εξάπλωση της κορυφοξήρας;

Η μυκητολογική ασθένεια της κορυφοξήρας μεταφέρεται κυρίως μέσω του αέρα, του πολλαπλασιαστικού υλικού και των εργαλείων κλαδέματος. Η μετάδοση της ασθένειας ευνοείται σε συνθήκες υψηλής σχετικής υγρασία και μέτρια θερμοκρασία που κυμαίνεται από 15- 20°C. Γι’ αυτό άλλωστε και μεγαλύτερος κίνδυνος προσβολής από κορυφοξήρα είναι μέσα στο φθινόπωρο και τον χειμώνα.

Ο κυριότερος τρόπος προσβολής από κορυφοξήρα στις λεμονιές είναι μέσω πληγών που δημιουργούνται στα κλαδιά από ανέμους, από χαλάζι, και από παγετό, ενώ σπανιότερες είναι οι προσβολές που δημιουργούνται από πληγές στο ριζικό σύστημα κατά την διαδικασία του οργώματος του εδάφους.

3. Πώς αντιμετωπίζουμε την κορυφοξήρα των εσπεριδοειδών;

Για τη βιολογική καταπολέμηση της ασθένειας της κορυφοξήρας στις λεμονιές και στα εσπεριδοειδή δέντρα, λαμβάνουμε μία σειρά μέτρων που αφορούν την προληπτική προστασία από τη μετάδοση της ασθένειας και ορισμένους ψεκασμούς για την αντιμετώπισή της. Συγκεκριμένα:

• Κλαδεύουμε τα εσπεριδοειδή δέντρα στα τέλη της άνοιξης αφού περάσουν οι βροχοπτώσεις για να αποφύγουμε συνθήκες υγρασίας που ευνοούν τη μετάδοση της ασθένειας.
• Κατά το κλάδεμα της λεμονιάς, αφαιρούμε κλαδιά που έχουν προσβληθεί από κορυφοξήρα, τα απομακρύνουμε και τα καίμε.
• Καλύπτουμε τις τομές στα σημεία που κλαδέψαμε με ειδική πάστα ειδική πάστα κλαδέματος που προστατεύει τα δέντρα από ασθένειες.
• Μετά το κλάδεμα, ψεκάζουμε τα δέντρα με σκευάσματα χαλκού για απολύμανση και περιορισμό της μετάδοσης της ασθένειας και επαναλαμβάνουμε τους ψεκασμούς την περίοδο του φθινοπώρου για ολοκληρωμένη βιολογική προστασία από την κορυφοξήρα.
• Αποφεύγουμε οργώματα και καλλιεργητικές εργασίες που προκαλούν τραυματισμό των ριζών, του κορμού και των κλαδιών.
• Επιλέγουμε ανθεκτικά υποκείμενα στην κορυφοξήρα όπως το Troyer citrange, καθώς και ποικιλίες ανθεκτικές στην κορυφοξήρα όπως οι ποικιλίες λεμονιάς Αδαμοπούλου και Interdonato.

4. Κι ένα μυστικό για την κορυφοξήρα στις λεμονιές

Ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα που επιβεβαιώνει την προσβολή της λεμονιάς από κορυφοξήρα είναι η εμφάνιση πορτοκαλί ή καστανών μεταχρωματισμούς εσωτερικά του κορμού των δέντρων ή των κεντρικών βραχιόνων όταν τους κάνουμε κάνουμε τομή.