Γιατί δεν κάνει καρπούς ένα φυτό και πώς το αντιμετωπίζουμε;

Γιατί ένα δέντρο δεν κάνει φρούτα; Τι συμβαίνει όταν δεν παράγουν καρπούς τα λαχανικά;

Ένα συνηθισμένο πρόβλημα που έχουμε συναντήσει όσοι καλλιεργούμε κηπευτικά και καρποφόρα δέντρα είναι περιπτώσεις που τα φυτά δεν κάνουν καρπούς. Είναι η στιγμή που αναρωτιόμαστε τι φταίει και τα φυτά μας δεν μπαίνουν σε καρποφορία και τι πρέπει να κάνουμε για να το διορθώσουμε.

Υπάρχουν πολλές αιτίες που οι ντοματιές μας, οι αγγουριές, οι κολοκυθιές και οι φραουλιές δε δίνουν καρπούς. Γιατί άραγε η βερικοκιά, η λεμονιά, η πορτοκαλιά, οι ελιές και το αμπέλι παρουσιάζουν μειωμένη καρπόδεση και κάνουν πολύ λίγους ή καθόλου καρπούς;

Το στάδιο της καρποφορίας είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ανθοφορία ενός φυτού και ακολουθείται από την καρπόδεση, δηλαδή το “δέσιμο” του άνθους σε καρπό.

Ορισμένες φορές παρατηρούμε τα φυτά να μη σχηματίζουν λουλούδια, σε κάποιες άλλες τα άνθη να πέφτουν και να μην γίνονται καρποί, ενώ σε άλλες περιπτώσεις οι μικροί καρποί να πέφτουν από τα λαχανικά και τα καρποφόρα δέντρα πριν προλάβουν να ωριμάσουν.

Έχουμε αναφερθεί αναλυτικά στο γιατί δεν ανθίζουν τα φυτά, γιατί δε μεγαλώνουν τα φυτά και στο γιατί ξεραίνονται τα φυτά και πώς τα σώζουμε. Στο σημερινό άρθρο, θα δούμε τις βασικές αιτίες που δε δίνει καρπούς ένα φυτό, καθώς και χρήσιμες συμβουλές για να το βοηθήσουμε να μπει σε παραγωγή και να μας δώσει πλούσια καρποφορία.

Ποιες είναι οι αιτίες που τα φυτά δεν κάνουν καρπούς και τρόποι αντιμετώπισης

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που τα φυτά μας δεν κάνουν φρούτα και δεν δίνουν καρπούς. Οι αιτίες συνδέονται τόσο με τις καλλιεργητικές φροντίδες όπως το πότισμα, τη λίπανση και το κλάδεμα αλλά και με την ηλικία των φυτών, τις καιρικές συνθήκες και τα προβλήματα επικονίασης που εμφανίζονται.

1. Nεαρή ηλικία φυτών

Σε αρκετά καρποφόρα δέντρα, όπως στην καλλιέργεια της καστανιάς, στην καλλιέργεια της καρυδιάς, στην καλλιέργεια της φουντουκιάς και στην καλλιέργεια της φιστικιάς το ξεκίνημα της καρποφορίας καθυστερεί κάποια χρόνια. Για παράδειγμα, η φιστικιά ξεκινά να δίνει καρπούς μετά τον 6ο χρόνο από την φύτευση και δίνει πλήρη παραγωγή μετά τον 10ο χρόνο.

Επίσης, σε κάποια λαχανικά όπως στην καλλιέργεια αγκινάρας και στην καλλιέργεια φράουλας, η πρώτη χρονιά μετά την φύτευση είναι φτωχή σε παραγωγή καρπών σε σχέση με την δεύτερη και την τρίτη χρονιά που είναι πιο πλούσια σε συγκομιδή.

View this post on Instagram

A post shared by Τα Μυστικά του Κήπου (@mistikakipou)

2. Προβλήματα επικονίασης

Πολλές φορές παρατηρούνται στα φυτά προβλήματα επικονίασης με αποτέλεσμα να μην έχουμε επιτυχή γονιμοποίηση των λουλουδιών και σχηματισμό καρπών. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους.

Για παράδειγμα, στην καλλιέργεια του ακτινιδίου, στην καλλιέργεια της φιστικιάς και στην καλλιέργεια της χουρμαδιάς χρειάζεται να φυτέψουμε και αρσενικά και θηλυκά δέντρα για να εξασφαλίσουμε παραγωγή καρπών..

Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στην καλλιέργεια της φιστικιάς, τα αρσενικά άνθη ωριμάζουν πιο πρώτα από τα θηλυκά άνθη με αποτέλεσμα να πρέπει να γίνεται τεχνητή επικονίαση της φιστικιάς με το χέρι συλλέγοντας πρώτα τη γύρη από τα αρσενικά άνθη, να τη διατηρήσουμε σε ψυγείο και στη συνέχεια να τη σκορπίσουμε πάνω από τα θηλυκά άνθη.

Σε αρκετές καλλιέργειες καρποφόρων δέντρων, όπως στην καλλιέργεια της κερασιάς, στην καλλιέργεια της αμυγδαλιάς, στην καλλιέργεια του αβοκάντο χρειάζεται να φυτέψουμε παραπάνω από μία ποικιλίες για να έχουμε γονιμοποίηση μεταξύ των λουλουδιών των διαφορετικών ποικιλιών και να εξασφαλίσουμε υψηλά ποσοστά καρπόδεσης.

Προβλήματα επικονίασης παρατηρούνται στην καλλιέργεια λαχανικών στα θερμοκήπια, λόγω περιορισμένης δράσης των μελισσών, και για αυτό γίνεται εισαγωγή βομβίνων για να βοηθήσουν στην επικονίαση και στο δέσιμο των καρπών.

3. Έλλειψη θρεπτικών στοιχείων

Αρκετές φορές τα φυτά μας δεν διαθέτουν τα βασικά θρεπτικά στοιχεία λίπανσης όπως το άζωτο, τον φώσφορο και το κάλιο και αυτό έχει σαν συνέπεια τη μειωμένη καρποφορία τους.

Επίσης, εκτός από τα βασικά στοιχεία υπάρχουν και κάποια ιχνοστοιχεία όπως ο ψευδάργυρος και το βόριο που συντελούν αποφασιστικά στην πλούσια ανθοφορία και την επιτυχημένη καρπόδεση.

4. Ακατάλληλο πότισμα

Σε συνθήκες υπερβολικής υγρασίας αλλά και ξηρασίας τα φυτά δεν σχηματίζουν ή ρίχνουν τα λουλούδια τους και έχουμε μειωμένη καρπόδεση. Κατά την περίοδο ανθοφορίας και καρπόδεσης τα φυτά θέλουν επάρκεια νερού αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποφεύγουμε το υπερβολικό πότισμα.

Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στην καλλιέργεια της λεμονιάς, μειώνουμε το πότισμα και προκαλούμε στρεσάρισμα στα φυτά για να το βοηθήσουμε να σχηματίσει λουλούδια και να δέσει καρπούς.

5. Δυσμενείς καιρικές συνθήκες

Χαμηλές θερμοκρασίες: Αρκετές καλλιέργειες λαχανικών και καρποφόρων δέντρων φυτά μπορεί να μην ανθίσουν και να δέσουν καρπούς λόγω πολύ χαμηλών θερμοκρασιών κατά την περίοδο της ανθοφορίας και της καρπόδεσης.

Δυνατοί άνεμοι: Οι πολύ έντονοι άνεμοι μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση στην ανθοφορία και να καταστρέψουν τα λουλούδια φυτών και δέντρων. Μπορούν να ρίξουν τα άνθη ή τους μικρούς καρπούς των φυτών με αποτέλεσμα να έχουμε μειωμένη παραγωγή.

Μειωμένη ηλιοφάνεια: Όταν τα φυτά δεν δέχονται τον απαιτούμενο ήλιο για να φωτοσυνθέσουν, δεν σχηματίζουν αρκετά λουλούδια ή παρουσιάζουν προβλήματα στην καρπόδεση. Σε σκιερό περιβάλλον, τα φυτά αναπτύσσουν συνήθως πιο καχεκτική βλάστηση και εμφανίζουν μειωμένη ανθοφορία και παραγωγή καρπών.

Έντονη ζέστη και ηλιοφάνεια: Βέβαια, σε αρκετές περιπτώσεις καλλιέργειας λαχανικών, κατά την περίοδο του καλοκαιριού, τα φυτά παρουσιάζουν μειωμένη παραγωγή λόγω υψηλής ηλιοφάνειας και έντονης ζέστης. Οι υψηλές θερμοκρασίες και οι έντονες ηλιακές ακτίνες προκαλούν κάψιμο των ανθέων και αποτυχία στο στο δέσιμο των καρπών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μία καλή λύση είναι η δημιουργία διχτυοκήπιου για να προστατεύσει τα φυτά και να εξομαλύνει τις δυσμενείς συνθήκες.

6. Ακατάλληλο κλάδεμα

Το σωστό κλάδεμα αποτελεί βασικός παράγοντας για την ανάπτυξη, την ανθοφορία και το δέσιμο των καρπών των φυτών. Λανθασμένο κλάδεμα μπορεί να προκαλέσει μείωση ή και απώλεια της παραγωγής.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, στην καλλιέργεια αμπελιού, η λευκή επιτραπέζια ποικιλία σταφυλιών “σουλτανίνα”. Αν την κλαδέψουμε στα 2-3 πρώτα μάτια των βλαστών της, δεν θα δώσει ανθοφορία και δεν θα καρποφορήσει καθώς τα 3 πρώτα μάτια στους βλαστούς της δεν είναι γόνιμα και δεν σχηματίζουν λουλούδια.

7. Προσβολή από ασθένειες και έντομα

Υπάρχουν πολλές μυκητολογικές ασθένειες και έντομα που προσβάλλουν τους ανθούς και τους καρπούς των λαχανικών και των καρποφόρων δέντρων με αποτέλεσμα να υποβαθμίζουν ή να καταστρέφουν την παραγωγή των καρπών και χρειάζεται να τις αντιμετωπίσουμε.

Για να εξασφαλίσουμε λοιπόν καλή προστασία των φυτών για να έχουμε πλούσια συγκομιδή καρπών, χρησιμοποιούμε κατά περίπτωση διάφορα βιολογικά σκευάσματα που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα όπως χαλκό, θειάφι, φυσική πυρεθρίνη, άλατα καλίου, θερινό πολτό και βάκιλο Θουριγγίας.

Κι ένα μυστικό για την καρποφορία των δέντρων

Σε αρκετά καρποφόρα δέντρα όπως στην καλλιέργεια της ελιάς, στην καλλιέργεια της φιστικιάς και στην καλλιέργεια της φουντουκιάς παρουσιάζουν το φαινόμενο της παρενιαυτοφορίας, δηλαδή μια χρονιά μεγάλης παραγωγής ακολουθείται από μία χρονιά μικρότερης ή μηδαμινής παραγωγής.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η καλή καλλιεργητική φροντίδα, με τακτικό πότισμα, λίπανση και σωστό κλάδεμα μπορεί να μειώσει την ένταση του φαινομένου της παρενιαυτοφορίας για να εξασφαλίσουμε ικανοποιητική παραγωγή κάθε χρόνο