6 μυστικά για καλλιέργεια φραγκοστάφυλου

Έχω μια αδυναμία στα άγρια φρούτα! Είναι τόσο νόστιμα, θρεπτικά και καθένα έχει κάτι ξεχωριστό! Ένα από τα αγαπημένα μου είναι το φραγκοστάφυλο, ο πολυετής καρποφόρος θάμνος που ανήκει στη μεγάλη οικογένεια των superfoods με μεγάλη διατροφική αξία και υψηλή περιεκτικότητα σε βίταμίνη C, ω3 και ω6 λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικές ουσίες.

Το φραγκοστάφυλο μπορεί εύκολα να φυτευθεί και σε γλάστρα. Φτάνει σε ύψος το 1-1,5 μέτρο και φέρει χαρακτηριστικά φύλλα τριγωνικού σχήματος με χνούδι στην κάτω επιφάνεια.

Υπάρχουν τρία βασικά είδη φραγκοστάφυλου με μαύρους, κόκκινους και λευκούς καρπούς που συγκομίζονται μέσα στο καλοκαίρι. Τα φραγκοστάφυλα απολαμβάνονται δροσερά φρέσκα ή ως αποξηραμένοι καρποί, καθώς και χρησιμοποιούνται για την παρασκευή χυμών, μαρμελάδων και ποτών (κυρίως λικέρ).

1. Τι συνθήκες χρειάζεται η καλλιέργεια του φραγκοστάφυλου;

Το φραγκοστάφυλο αν και μπορεί να αναπτυχθεί στα περισσότερα είδη εδαφών, ευδοκιμεί καλύτερα σε δροσερά γόνιμα εδάφη, ελαφρά όξινου ή ουδέτερου pH, πλούσια σε οργανική ουσία που διαθέτουν καλή αποστράγγιση. Τα φραγκοστάφυλα προτιμούν ηλιοφανή σημεία, σε ημισκιερά θέσεις θα μας δώσουν μειωμένη παραγωγή.

Είναι ανθεκτικά στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα και μπορούν να φυτευτούν ακόμη και σε ορεινές περιοχές, αρκεί να μην έχουμε όψιμους ανοιξιάτικους παγετούς που μπορούν να καταστρέψουν την ανθοφορία τους. Δεν είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά στις υψηλές θερμοκρασίες, γι’ αυτό καλό είναι να αποφεύγεται η καλλιέργεια τους σε περιοχές με πολύ ζεστά καλοκαίρια.

Φυτεύουμε τα φραγκοστάφυλα σε απόστάσεις περίπου 2 μέτρων μεταξύ των θέσεων φύτευσης και 3 μέτρων μεταξύ των γραμμών φύτευσης. Για να φυτέψουμε το φραγκοστάφυλο στο μπαλκόνι, επιλέγουμε γλάστρα με διάμετρο και ύψoς 30-40 εκατοστών, που έχει τρύπες στη βάση για να φεύγει το νερό και προσθέτουμε φυτόχωμα γενικής χρήσης πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά.

2. Τι ανάγκες σε πότισμα έχει η καλλιέργεια του φραγκοστάφυλου;

Η καλλιέργεια του φραγκοστάφυλου έχει σημαντικές ανάγκες σε νερό και αγαπάει το δροσερό περιβάλλον, γι’ αυτό χρειάζεται προσεκτικό πότισμα ανάλογα με την εποχή, τη σύσταση του εδάφους και τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής. Ειδικά την καλοκαιρινή περίοδο, και σε νότιες περιοχές της χώρας, θα χρειαστεί συχνό πότισμα κάθε 2 μέρες για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις ξηροθερμικές συνθήκες.

Για φύτευση στον κήπο, προτιμάμε σύστημα ποτίσματος με σταγόνες, ένω αν έχουμε φραγκοστάφυλο σε γλάστρα φροντίζουμε να ποτίζουμε τακτικά, ώστε κάθε φορά που στεγνώνει το χώμα να προσθέτουμε ξανά νερό.

3. Τι απαιτήσεις σε λίπασμα έχει η καλλιέργεια του φραγκοστάφυλου;

Το φραγκοστάφυλο είναι σχετικά απαιτητικό σε θρεπτικά συστατικά που του εξασφαλίζουν ισορροπημένη βλάστηση και πλούσια παραγωγή. Αρχικά κατά τη φύτευση προσθέτουμε στο έδαφος χωνεμένη κοπριά και κομπόστ για να βελτιώσουμε τις ιδιότητες του εδάφους και να εμπλουτίσουμε το χώμα.

Στη συνέχεια, προσθέτουμε σε ετήσια βάση πλήρες βιολογικό λίπασμα στα τέλη του χειμώνα και συμπληρωματικά στα τέλη της άνοιξης. Αποφεύγουμε λιπάσματα πλούσια σε άζωτο (αμμωνίες) που έχουν ως αποτέλεσμα μικρότερη παραγωγή και υποβάθμιση της ποιότητας των καρπών.

Όσον αφορά τη λίπανση για το φραγκοστάφυλο σε γλάστρα, προσθέτουμε πλήρες βιολογικό λίπασμα μια φορά το μήνα, από τα τέλη του χειμώνα, μεχρι τις αρχές του φθινοπώρου.

4. Πώς κλαδεύεται και πώς πολλαπλασιάζεται το φραγκοστάφυλο;

Τα μικρά φυτά φραγκοστάφυλου αρχικά διαμορφώνονται σε θαμνώδη μορφή, κλαδεύοντας τα στα τέλη του χειμώνα στο πέμπτο μάτι από τη βάση του βλαστού για να αναπτύξουν πλευρικούς βλαστούς. Το ετήσιο κλάδεμα καρποφορίας του φραγκοστάφυλου γίνεται στα τέλη του καλοκαιριού. Αφού έχει ολοκληρωθεί η καρποφορία του, απομακρύνουμε τους βλαστούς που έχουν καρποφορήσει.

Καθώς το φραγκοστάφυλο καρποφορεί σε βλαστούς ηλικίας ενός έτους, στα τέλη του χειμώνα σταδιακά ανανεώνουμε τη βλάστηση του φραγκοστάφυλου κλαδεύοντας από τη βάση το 1/3 περίπου των παλιών βλαστών ηλικίας 4-5 ετών. Με αυτό τον τρόπο επιτρέπουμε στις παραφυάδες που δημιουργεί το φραγκοστάφυλο από τη ρίζα να δώσουν τους νεόυς βλαστούς.

Όσον αφορά πολλαπλασιασμό του φραγκοστάφυλου, γίνεται με παραφυάδες ή με μοσχεύματα μήκους 20-25 εκατοστών που λαμβάνονται από το φυτό την περίοδο του χειμώνα.

5. Πoιες ασθένειες και έντομα προσβάλλουν τα φραγκοστάφυλα;

Το φραγκοστάφυλο προσβάλλεται από μυκητολογικές ασθένειες όπως η ανθράκωση, ο βοτρύτης και το ωίδιο. Για την αντιμετώπιση των μυκητολογικών ασθενειών ψεκάζουμε προληπτικά το φύλλωμα του φραγκοστάφυλου πριν την άνθιση, καθώς κα μετά την καρπόδεση με διαλύματα χαλκού και θειαφιού.

Συμπηρωματικά, ψεκάζουμε προληπτικά τα φυτά του φραγκοστάφυλου με διάλυμα θερινού πολτού ή σαπώνων αλάτων λιπαρών οξέων για να αντιμετωπίσουμε με οικολογικο τρόπο την μελίγκρα (αφίδες) που κάνει ζημιά στους τρυφερούς βλαστούς

6. Κι ένα μυστικό για το φραγκοστάφυλο

Τα φύλλα του φραγκοστάφυλου μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή ροφήματος με πολύ ιδιαίτερη γεύση και πολλά ευεργετικά οφέλη για την υγεία, καθώς έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και αιθέρια έλαια. Κατάλληλη εποχή συλλογής και αποξήρανσης των φύλλων του φραγκοστάφυλου είναι στις αρχές του Μαΐου πριν ξεκινήσει η άνθιση του φυτού. Επίσης, το λάδι που βγαίνει από τα σπόρια του φραγκοστάφυλου θεωρείται διατροφικό συμπλήρωμα υψηλής αξίας καθώς περιέχει ω3 και ω6 λιπαρά οξέα.