Πότε και πώς φυτεύουμε πατάτες σε κήπο και μπαλκόνι

Ποια εποχή ξεκινάει το φύτεμα της πατάτας και ποια διαδικασία ακολουθούμε για να φυτέψουμε πατάτες;

Η πατάτα είναι μία από τις αγαπημένες τροφές που μπορούμε να καλλιεργήσουμε στον κήπο μας ή στο μπαλκόνι μας.

Η καλλιέργεια της πατάτας ξεκινά με την φύτευση του πατατόσπορου που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Λέγοντας πατατόσπορο, δεν εννοούμε κάποιο μικρό σπόρο που μπορεί να έχουμε στο μυαλό μας αλλά τη γνωστή μας πατάτα, τον υπόγειο βολβό σε μορφή κονδύλου που αναπτύσσεται υπόγεια.

Ο πατατόσπορος διαφέρει σε σχέση με την κοινή πατάτα που προμηθευόμαστε από το εμπόριο για να φάμε, καθώς ο διαθέτει ειδική πιστοποίηση και ελέγχους που εξασφαλίζουν ότι είναι υγιής και κατάλληλος για καλλιέργεια.

Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά ποια είναι κατάλληλη εποχή για να φυτέψουμε πατάτες, πως επιλέγουμε πατατόσπορο, καθώς και χρήσιμες συμβουλές για την φύτευση της πατάτας ώστε να εξασφαλίσουμε μία πλούσια συγκομιδή από νόστιμες πατάτες που θα απολαύσουμε στην κουζίνα μας.

1. Πότε φυτεύουμε πατάτες στον κήπο και στο μπαλκόνι μας;

Η καλλιέργεια της πατάτας γίνεται την εποχής της άνοιξης και του φθινοπώρου. Ανάλογα την περιοχή καλλιέργειας, έχουμε διαφορετική εποχή φύτευσης της πατάτας λόγω των διαφορετικών κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν

Για την ανοιξιάτικη καλλιέργεια πατάτας, στις περιοχές της νότιας Ελλάδα, κατάλληλη εποχή φύτευσης είναι στα από τα μέσα Ιανουαρίου ως τα τέλη Φεβρουαρίου, στην κεντρική Ελλάδα από τα μέσα Φεβρουαρίου ως τα μέσα Μαρτίου, ενώ στη βόρεια Ελλάδα γίνεται λίγο αργότερα από τις αρχές Μαρτίου ως τις αρχές Απριλίου.

Για τη φθινοπωρινή καλλιέργεια πατάτας, η οποία ευδοκιμεί μόνο στις περιοχές της νότιας Ελλάδας λόγω του ηπιότερου χειμώνα, κατάλληλη εποχή φύτευσης της πατάτας είναι από μέσα Αυγούστου ως τέλη Σεπτέμβριου.

2. Πότε προμηθευόμαστε πατατόσπορο για τη φύτευση;

Είναι σημαντικό να προμηθευτούμε πιστοποιημένο υγιή πατατόσπορο της επιθυμητής ποικιλίας πατάτας από τα γεωπονικά καταστήματα της περιοχής μας τουλάχιστον 15-20 μέρες πριν το φύτευση της πατάτας.

Αυτό γίνεται προκειμένου να προλάβει να βγάλει φύτρα ο πατατόσπορος και να είναι έτοιμος για φύτευση την κατάλληλη εποχή.

3. Πώς επιλέγουμε πατατόσπορο για τη φύτευση;

Αναζητώντας πατατόσπορο από τα γεωπονικά καταστήματα, προτιμάμε μικρού μεγέθους πατατόσπορο, ο οποίος δεν χρειάζεται τεμαχισμό πριν την φύτευση. Θα συναντήσουμε πατατόσπορο που φέρει λευκό ταμπελάκι στο σακί (τύπου elite) και πατατόσπορος που φέρει μπλε ταμπελάκι στο σακί του.

Ο πατατόσπορος τύπου elite που συναντάμε στην ανοιξιάτικη καλλιέργεια, έχει υψηλότερη τιμή αλλά έχει το πλεονέκτημα ότι μπορούμε από τις πατάτες που θα συγκομίσουμε, να τις φυτέψουμε το φθινόπωρο και να μας δώσουν ικανοποιητική συγκομιδή.

4. Τι προετοιμασία θέλει ο πατατόσπορος πριν τη φύτευση;

Η προετοιμασία του πατατόσπορου πριν τη φύτευση είναι πολύ σημαντική για να έχουμε πετυχημένη καλλιέργεια καi ικανοποιητική συγκομιδή πατάτας. Για να ετοιμάσουμε τον πατατόσπορο, ακολουθούμε τα παρακάτω βήματα:

• Απομακρύνουμε από τον πατατόσπορο που προμηθευτήκαμε κάθε πληγωμένο ή σάπιο κόνδυλο πατάτας πριν τον φυλάξουμε στην αποθήκη
• Διατηρούμε τον υγιή πατατόσπορο για λίγες μέρες σε τελάρα σε αποθηκευτικούς χώρους με κατάλληλες συνθήκες υψηλής υγρασίας, χαμηλού φωτισμού και θερμοκρασίας 16-18 βαθμών Κελσίου για να βγουν τα φύτρα πιο γρήγορα.
• Σκεπάζουμε τις πατάτες με μια βρεγμένη λινάτσα, για να διατηρήσουμε σχετική υγρασία και παράλληλα να τους προφυλάξουμε από το φως καθώς διαφορετικά θα πρασινίσουν οι κόνδυλοι και θα είναι ακατάλληλοι για φύτευση.
• Ψεκάζουμε τον πατατόσπορο με διάλυμα κρασιού ή ξυδιού με νερό σε αναλογία 1:1 για να επιταχύνουμε και να βελτιώσουμε την έκπτυξη φυτρών διατηρώντας πάντα τον πατατόσπορο σε δροσερό περιβάλλον.
• Ο πατατόσπορος είναι έτοιμος να φυτευτεί στον κήπο ή σε γλάστρες στο μπαλκόνι όταν έχει βγάλει φύτρα μήκους 1-1,5 εκατοστού.

5. Πώς προετοιμάζουμε τον κήπο για τη φύτευση πατάτας;

Πριν τη φύτευση της πατάτας στον κήπο ή το χωράφι μας, θα πρέπει να ακολουθήσουμε κάποιες βασικές οδηγίες προετοιμασίας του εδάφους για καλλιέργεια:

• Απομακρύνουμε τα υπολείμματα παλαιάς φυτείας πατάτας ή άλλης καλλιέργειας που έχει προηγηθεί.
• Αποφεύγουμε τη συνεχή καλλιέργεια πατάτας ή άλλων φυτών που ανήκουν στην ίδια οικογένεια με την πατάτα, δηλαδή των σολανωδών, όπως η καλλιέργεια της ντομάτας, η καλλιέργεια της πιπεριάς, η καλλιέργεια της μελιτζάνας στο ίδιο χωράφι, καθώς αναπτύσσονται ασθένειες και έντομα.
• Οργώνουμε ή σκάβουμε πολύ καλά τον κήπο μας πριν τη φύτευση της πατάτας για να εξασφαλίσουμε αφράτο έδαφος σχετικά ψιλοχωµατισµένο, με κανονική υγρασία, χωρίς μεγάλους σβόλους.
• Ενσωματώνουμε στο έδαφος κομπόστ και κοπριά για να βελτιώσουμε τις ιδιότητες του χώματος και για να ενισχύσουμε την καλλιέργεια της πατάτας με θρεπτικά συστατικά, ώστε να εξασφαλίσουμε μια ποιοτική και αποδοτική παραγωγή.

6. Τι λίπασμα βάζουμε κατά τη φύτευση της πατάτας;

Η καλλιέργεια της πατάτας είναι αρκετά απαιτητική σε θρεπτικά στοιχεία για να έχουμε πλούσια παραγωγή νόστιμης πατάτας. Κατά την φύτευση της πατάτας, προσθέτουμε βιολογικό λίπασμα που περιέχει άζωτο, φώσφορο, υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο και μαγνήσιο.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η καλλιέργεια της πατάτας συντελεί στην εξάντληση του χωραφιού, ειδικά σε αποθέματα καλίου. Αυτός είναι άλλος ένας λόγος για να κάνουμε εναλλαγή καλλιέργειας μετά την φύτευση πατάτας σε κάποιο μέρος του κήπου μας.

7. Σε τι αποστάσεις φυτεύουμε τις πατάτες;

Για την φύτευση της πατάτας στον κήπο μας, ανοίγουμε αυλάκια βάθους15-20 εκατοστών που αποτελούν τις γραμμές φύτευσης της πατάτας και απέχουν μεταξύ τους 70-80 εκατοστά μεταξύ τους. Τοποθετούμε τον πατατόσπορο μέσα στο αυλάκι σε αποστάσεις ανά 30-35 εκατοστά.

Αποφεύγουμε να κάνουμε πιο πυκνή φύτευση πατάτας καθώς θα πρέπει να έχουμε αρκετή ηλιοφάνεια για να εξασφαλίσουμε ικανοποιητική παραγωγή και καλή ωρίμανση της πατάτας.

Η πυκνή φύτευση της πατάτας δημιουργεί κακό αερισμό και ανάπτυξη υγρασίας στην καλλιέργεια, γεγονός που συντελεί στην ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών όπως του περονόσπορου της πατάτας.

8. Πώς ποτίζουμε τις πατάτες μετά τη φύτευση;

Αν και η καλλιέργεια της πατάτας είναι απαιτητική ως προς το πότισμα και χρειάζεται αρκετές ποσότητες νερού για να είναι αποδοτική, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο στάδιο μετά την φύτευση, καθώς μπορεί να δημιουργήσουμε προβλήματα.

Συγκεκριμένα, μετά την φύτευση της πατάτας, ποτίζουμε σε αραιή συχνότητα κάθε 4-5 μέρες, μέχρι να φυτρώσει ο κόνδυλος της πατάτας και πάντα όταν στεγνώνει το χώμα. Αυτές τις 2-3 εβδομάδες μέχρι να φυτρώσει η πατάτα, αποφεύγουμε το υπερβολικό πότισμα καθώς αυξημένη υγρασία μπορεί να προκαλέσει σάπισμα του πατατόσπορου.

9. Πώς μπορούμε να φυτέψουμε πατάτες στο μπαλκόνι;

Κι αν δεν έχουμε κήπο ή χωράφι, μπορούμε πολύ εύκολα να φυτέψουμε πατάτες στο μπαλκόνι μας. Αρκεί να προμηθευτούμε μια μεγάλη γλάστρα ύψους και διαμέτρου τουλάχιστον 30×30 εκατοστών ή ένα ειδικό πλαστικό σάκο για φύτευσης πατάτας.

Μπορούμε, επίσης, να αυτοσχεδιάσουμε χρησιμοποιώντας ανακυκλώσιμα υλικά, όπως για παράδειγμα ένα κομμένο βαρέλι, τσουβάλια, ξύλινα τελάρα ή κιβώτια.

Για να φυτέψουμε πατάτες στο μπαλκόνι ακολουθούμε την εξής διαδικασία:

• Εξασφαλίζουμε μία ηλιοφανή θέση στο μπαλκόνι μας με νότιο προσανατολισμό για να διατηρήσουμε τις γλάστρες και τις ζαρντινιέρες με τις πατάτες που φυτέψαμε για να αναπτυχθούν και να δώσουν καλή παραγωγή.
• Τοποθετούμε μια στρώση χαλικιού στη βάση του σάκου ή της γλάστρας για να εξασφαλίσουμε καλή στράγγιση του νερού και στη συνέχεα προσθέτουμε αφράτο φυτόχωμα σε ύψος περίπου 20 εκατοστών από τη βάση.
• Φυτεύουμε τους πατατόσπορους, ενδεικτικά αναφέρουμε 3-4 κονδύλους πατάτας σε μία γλάστρα διαμέτρου 30-40 εκατοστών, και σκεπάζουμε με μία στρώση φυτοχώματος πάχους 10 εκατοστών.
• Όταν τα φυτά της πατάτας γίνουν περίπου 20 εκατοστά σε ύψος, προσθέτουμε άλλη μία στρώση αφράτου φυτοχώματος πάχους 10 εκατοστών.
• Σε 15-20 μέρες που τα φυτά της πατάτας θα έχουν μεγαλώσει κι άλλο, επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία προσθέτοντας άλλη μία στρώση φυτοχώματος στις γλάστρες.

10. Κι ένα μυστικό για τη φύτευση της πατάτας

Από τη μέρα της φύτευσης του πατατόσπορου θα χρειαστούμε 3-4 μήνες μέχρι τη συγκομιδή της πατάτας για να απολαύσουμε τη νοστιμιά τους. H διάρκεια της καλλιέργειας εξαρτάται από την ποικιλία πατάτας που επιλέξαμε καθώς και από τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή.