Ασβέστιο, τι προσφέρει ως λίπασμα σε φυτά και καλλιέργειες

To ασβέστιο είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό στοιχείο που χρειάζονται τα φυτά ως λίπασμα, μετά από τα τρία κύρια στοιχεία που είναι το άζωτο, το φώσφορο και το κάλιο. O βασικός ρόλος του ασβεστίου είναι να εξασφαλίσει τη δημιουργία ισχυρών κυτταρικών τοιχωμάτων στα φυτά. Παράλληλα, βοηθά τις καλλιέργειες να έχουν καλή ανάπτυξη και ποιοτική παραγωγή. Τα λιπάσματα που περιέχουν ασβέστιο χρησιμοποιούνται στις περισσότερες καλλιέργειες, από κηπευτικά και καρποφόρα δέντρα, μέχρι αρωματικά φυτά και καλλωπιστικά φυτά.

Για να δούμε αν τα φυτά μας χρειάζονται ασβέστιο, πρέπει αρχικά να γνωρίζουμε τις απαιτούμενες ποσότητες ασβεστίου για κάθε καλλιέργεια. Στη συνέχεια, πραγματοποιούμε ανάλυση του εδάφους και των φύλλων των φυτών για να δούμε τι ανάγκες έχει το χωράφι στο οποίο καλλιέργουμε. Με αυτό τον τρόπο, μπορούμε να κάνουμε σωστή και ορθολογική λίπανση, προσθέτοντας τις κατάλληλες ποσότητες ασβεστίου στο έδαφος με την μορφή διαφόρων λιπασμάτων ασβεστίου, ενώ παράλληλα μπορούμε να κάνουμε και διαφυλλικούς ψεκασμούς με υγρά λιπάσματα ασβεστίου για πιο άμεση απορρόφηση από τα φυτά. Ας δούμε αναλυτικά τον ρόλο του ασβεστίου στα φυτά, ποια συμπτώματα εμφανίζουν λόγω έλλειψης ασβεστίου και ποια είναι τα κατάλληλα λιπάσματα ασβεστίου για να προσθέσουμε στο έδαφος ή στις γλάστρες μας, καθώς και για διαφυλλικό ψεκασμό.

1. Τι προσφέρει το ασβέστιο στα φυτά;

Ο ρόλος του ασβεστίου στην καλλιέργεια είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς ενισχύει την ανάπτυξη και εξασφαλίζει τη δημιουργία ισχυρών κυτταρικών τοιχωμάτων στα φυτά. Συγκεκριμένα, η προσθήκη λιπάσματος ασβεστίου βοηθά στις παρακάτω λειτουργίες των φυτών: 

• Αποτελεί βασικό στοιχείο των κυτταρικών τοιχωμάτων των φυτών.
• Συντελεί στην ικανοποιητική ανθοφορία και καρπόδεση των φυτών.
• Ενισχύει σημαντικά την συνεκτικότητα των καρπών για να μη μαλακώνουν εύκολα.
• Αυξάνει το μέγεθος των καρπών και βελτιώνει την ποιότητα.
• Βελτίωνει την διατήρηση των καρπών μετά τη συλλογή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
• Αυξάνει την ανθεκτικότητα των φυτών σε διάφορες μυκητολογικές ασθένειες, σε παγετό και σε καύσωνα.
• Συντελεί στην καλύτερη ανάπτυξη στα φυτά καθώς συμμετέχει στη σύνθεση βασικών ορμονών.

2. Πότε παρατηρείται έλλειψη ασβεστίου και ποια προβλήματα προκαλεί στα φυτά;

Η έλλειψη ασβεστίου συναντάται σε εδάφη που έχουν υψηλή αλατότητα, υψηλή συγκέντρωση καλίου συνήθως λόγω υπερβολικής λίπανσης, καθώς και σε πολύ όξινα εδάφη με χαμηλό pH. Η έλλειψη ασβεστίου παρατηρείται, επίσης, σε εδάφη που έχουν υπερβολική υγρασία ή αυξημένη ξηρασία λόγω υπερβολικού ποτίσματος. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η έλλειψη ασβεστίου εμφανίζεται στα νεαρά φύλλα, στους καινούριους βλαστούς, στις ρίζες καθώς και στους καρπούς των φυτών. Τα βασικά συμπτώματα που εμφανίζονται στα φυτά λόγω έλλειψης ασβεστίου είναι τα εξής:

• Μειωμένη και καχεκτικη ανάπτυξη των φυτών.
• Συστροφή των νέων φύλλων και νέκρωση της κορυφαίας βλάστησης.
• Εμφάνιση λεπτού ριζικού συστήματος των φυτών.
• Εμφάνιση ξηρής σήψης στο κάτω μέρος των καρπών.

Η έλλειψη ασβεστίου παρατηρείται σε πολλές καλλιέργειες εμφανίζοντας διαφορετικά συμπτώματα. Για παράδειγμα, η καλλιέργεια της ντομάτας, η καλλιέργεια της πιπεριάς, η καλλιέργεια της μελιτζάνας και η καλλιέργεια του καρπούζιου παθαίνουν ξηρή κορυφή καρπών, δηλαδή σταδιακή σήψη, ξήρανση και μαύρισμα στο κάτω μέρος των καρπών λόγω έλλειψης ασβεστίου.

Επίσης, η καλλιέργεια του λάχανου, η καλλιέργεια του μαρουλιού και η καλλιέργεια του σέλινου παθαίνουν μαύρισμα και ξήρανση των εσωτερικών φύλλων λόγω ανεπαρκούς εφοδιασμού με ασβέστιο κατά την ανάπτυξη τους. Τέλος, σε καλλιέργεια μηλιάς που υποφέρει από έλλειψη ασβεστίου, προκαλείται η πικρή κηλίδωση (bitterpit) των μήλων που εμφανίζει στους καρπούς χαρακτηριστικά συμπτώματα μικρών καστανών κηλίδων που βυθίζονται μέσα στον καρπό, ενώ παράλληλα το μήλο αποκτά σχετικά πικρή γεύση.

3. Ποια λιπάσματα ασβεστίου κυκλοφορούν στην αγορά;

Υπάρχουν αρκετά λιπάσματα στην αγορά που περιέχουν σημαντική περιεκτικότητα ασβεστίου για να χρησιμοποιήσουμε στα φυτά μας. Οι ετικέτες όλων των λιπασμάτων, αναγράφουν 3 αριθμούς οι οποίοι αναφέρονται στην περιεκτικότητα του λιπάσματος στα τρία βασικά θρεπτικά στοιχεία. Ο πρώτος στην περιεκτικότητα σε άζωτο, ο δεύτερος σε φώσφορο και ο τρίτος σε κάλιο, ενώ η περιεκτικότητα σε ασβέστιο αναφέρεται συμπληρωματικά στη συνέχεια για τα λιπάσματα που το περιέχουν.

Στην αγορά κυκλοφορούν οικολογικά λιπάσματα με αρκετή περιεκτικότητα σε ασβέστιο που επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν σε βιολογικές καλλιέργειες, όπως το ασβέστιο-μαγνήσιο, καθώς και το θειικό ασβέστιο. Τα πιο συνηθισμένα χημικά λιπάσματα ασβεστίου είναι το νιτρικό ασβέστιο (15,5-0-0-26,5) που είναι σε κοκκώδη μορφή και είναι υδατοδιαλυτό. Υπάρχουν, επίσης, αρκετά υγρά λιπάσματα ασβεστίου που εφαρμόζονται κυρίως σε διαφυλλική λίπανση και εξασφαλίζουν πιο άμεση απορρόφηση από τα φυτά.

4. Κι ένα μυστικό για το ασβέστιο στα φυτά και στις καλλιέργειες

Η υπερβολική προσθήκη ασβεστίου στο έδαφος προκαλεί κιτρίνισμα των φύλλων των φυτών κύριως λόγω έλλειψης σιδήρου και μαγνησίου. Γενικότερα, τα ασβεστούχα εδάφη, λόγω υψηλού pH, παρουσιάζουν μειωμένη διαθέσιμότητα διάφορών θρεπτικών στοιχείων όπως φωσφόρου, καλίου, μαγνησίου, σίδηρου, ψευδάργυρου και βορίου.