Φτιάχνουμε κομπόστ, ένα φυσικό λίπασμα (+video)

Κομπόστ, το πολύτιμο φυσικό λίπασμα που βελτιώνει το χώμα και ενισχύει την ανάπτυξη στα φυτά τoυ κήπου μας.

Το κομπόστ δημιουργείται, συνήθως, από φυτικά υπολείμματα της κουζίνας και του κήπου μέσω της κομποστοποίησης, μιας φυσικής διαδικασίας που μας επιτρέπει να τα χρησιμοποιήσουμε στα φυτά μας.

Το κομπόστ είναι πλούσιο σε οργανική ουσία και αποτελεί ένα εξαιρετικό εδαφοβελτιωτικό. Η προσθήκη κομπόστ είναι πολύ χρήσιμη για τα φυτά, καθώς βελτιώνει την πρόσληψη θρεπτικών συστατικών που προστίθενται με το λίπασμα, ενισχύει τη συγκράτηση νερού από το έδαφος και συμβάλλει στον καλύτερο αερισμό του.

Το κομπόστ χρησιμοποιείται τόσο από ερασιτέχνες της κηπουρικής, όσο και από επαγγελματίες καλλιεργητές για βελτίωση των εδαφών, για ενίσχυση της ανάπτυξης και βελτίωση της παραγωγής.

Στο σημερινό άρθρο, θα περιγράψουμε τα βασικά βήματα για να φτιάξουμε κομπόστ, ποιες χρήσεις έχει στα φυτά του κήπου μας για να εξασφαλίσουμε έντονη βλάστηση και πλούσια καρποφορία, καθώς επίσης πώς μπορούμε να φτιάξουμε υγρό λίπασμα κομπόστ για να ψεκάσουμε και να τονώσουμε τα φυτά μας.

1. Πώς φτιάχνω το δικό μου κομπόστ;

Η δημιουργία κομπόστ χρειάζεται λίγο χώρο στον κήπο ή στο μπαλκόνι μας και τα κατάλληλα υλικά. Είναι σημαντικό να το ανακατεύουμε συχνά και να διατηρούμε μία σχετική υγρασία για να προχωράει η κομποστοποίηση.

α) Εξασφαλίζουμε ένα χώρο για την δημιουργία του κομπόστ

Για να φτιάξουμε κομπόστ, αρχικά βρίσκουμε το κατάλληλο σημείο του κήπου όπου θα μαζέψουμε τα υλικά κομποστοποίησης. Ο πιο απλός τρόπος είναι να τα βάλουμε μέσα σε ένα βαθύ λάκκο μέσα στο χώμα ή ακόμα και να τα εναποθέσουμε στην επιφάνεια του εδάφους.

Βέβαια, υπάρχει και η δυνατότητα να προμηθευτούμε από το εμπόριο ειδικούς κάδους κομποστοποίησης ή να φτιάξουμε τον δικό μας κάδο με ανακυκλωμένα υλικά, εξοικονομώντας παράλληλα αρκετά χρήματα.

Σε κάθε περίπτωση, το σημείο που θα δημιουργήσουμε το κομπόστ φροντίζουμε να μη βρίσκεται πολύ κοντά στο σπίτι, αλλά σε μία γωνία του κήπου. Με αυτό τον τρόπο, αποφεύγουμε δυσάρεστες οσμές, εμφάνιση κουνουπιών, μυγών, κατσαρίδων ακόμα και ποντικιών, που μπορεί να εμφανιστούν όταν βάζουμε υλικά που δεν είναι κατάλληλα για το κομπόστ.

β) Βάζουμε τα κατάλληλα υλικά μέσα στο κομπόστ

Επιλέγουμε προσεκτικά τα υλικά που βάζουμε στο κομπόστ, χρησιμοποιώντας υπολείμματα που περισσεύουν στην κουζίνα και τον κήπο μας για να γεμίσουμε τον κομποστοποιητή.

Αρχικά, μαζεύουμε τα φυτικά υπολείμματα, όπως φλούδες φρούτων και λαχανικών, τα κατακάθια από τα υπολείμματα καφέ και τα υπολείμματα τσαγιού, τα τσόφλια των αυγών καθώς και τη στάχτη από το τζάκι.

Επίσης, προσθέτουμε χλωρά και ξερά χόρτα από τον κήπο, κομμένο χορτάρι από το γκαζόν, πεσμένα φύλλα από τα δέντρα και θρυμματισμένα κλαδιά. Μια καλή αναλογία φρέσκου και ξερού χορταριού για μια ομαλή και καλή κομποστοποίηση είναι 2:1.

Μπορούμε να προσθέσουμε για το κομπόστ μας ακόμη και φύκια που έχουμε μαζέψει από τη θάλασσα αφού τα ξεπλύνουμε, καθώς επίσης κοπριά εφόσον διαθέτουμε ζώα. Αναλυτικές πληροφορίες υπάρχουν στο άρθρο με τα υλικά που χρησιμοποιούμε για κομπόστ.

γ) Προσελκύουμε γαιοσκώληκες στο κομπόστ

Η παρουσία γαιοσκωλήκων στο κομπόστ, επιταχύνει σημαντικά τη διαδικασία της κομποστοποίησης. Οι γαιοσκώληκες είναι πολύτιμοι οργανισμοί που αποδομούν την οργανική ύλη και την μετατρέπουν σε οικολογικό λίπασμα.

Για να προσελκύσουμε γαιοσκώληκες στο κομπόστ από το χώμα του κήπου μας, βάζουμε στην βάση του κομποστοποιητή μια λεπτή στρώση από κομμάτια μήλου, αχλαδιού και μπανάνας που αποτελούν ελκυστικές τροφές για τους γαιοσκώληκες.

Εναλλακτικά μπορούμε να προμηθευτούμε γαιοσκώληκες από το εμπόριο σε συνεργασία με γεωπονικά καταστήματα. Πρέπει να γνωρίζουμε πως η παραγγελία και η μεταφορά τους με ασφάλεια είναι σχετικά περιπλόκη, καθώς αναφερόμαστε σε ζωντανούς οργανισμούς.

δ) Ανακατεύουμε συχνά το κομπόστ

Είναι πολύ σημαντικό, κατά τη διαδικασία της κομποστοποίησης, να ανακατεύουμε τα υλικά του κομπόστ κάθε 10 μέρες χρησιμοποιώντας ειδικά ή αυτοσχέδια εργαλεία για να το κάνουμε πιο εύκολα.

Με το ανακάτεμα του κομπόστ, βελτιώνουμε τον αερισμό και πετυχαίνουμε ομοιογένεια στη θερμοκρασία και την υγρασία του μίγματος με αποτέλεσμα να επιταχύνεται η δημιουργία του μίγματος και να βελτιώνεται η ποιότητα του.

ε) Διατηρούμε την κατάλληλη υγρασία στο κομπόστ

Η εξασφάλιση των κατάλληλων συνθηκών υγρασίας είναι σημαντική παράμετρος για να δημιουργήσουμε γρήγορα και αποτελεσματικά το δικό μας κομπόστ.

Για αυτό το λόγο, αν το μείγμα του κομπόστ φαίνεται ξερό, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, προσθέτουμε νερό για να αυξήσουμε την υγρασία του και να προχωρήσει η κομποστοποίηση.

Αν πάλι το μίγμα του κομπόστ είναι πολύ υγρό, σχεδόν βουρκιασμένο, κάτι που συμβαίνει κυρίως την περίοδο του χειμώνα, προσθέτουμε περισσότερα ξερά φύλλα, ροκανίδια και κοπριά για να μειώσουμε την υγρασία και να διευκολύνουμε την διαδικασία της κομποστοποίησης.

2. Μετά από πόσο καιρό είναι έτοιμο το κομπόστ;

Η δημιουργία κομπόστ διαρκεί συνήθως 6-8 μήνες. Με τη χρήση κομποστοποιητή, την καλή επιλογή υλικών κομποστοποίησης, το συχνό ανακάτεμα του μίγματος, καθώς και την προσέλκυση γαιοσκωλήκων μπορεί να επιταχυνθεί η παρασκευή κομπόστ και να το έχουμε έτοιμο αρκετά νωρίτερα, σε διάστημα 3-4 μηνών.

3. Πως φτιάχνουμε το δικό μας κομποστοποιητή στο σπίτι;

Μπορούμε να φτιάξουμε ένα αυτοσχέδιο κομποστοποιητή, αξιοποιώντας διάφορα ανακυκλωμένα υλικά. Παρακάτω, περιγράφουμε έναν απλό τρόπο για να φτιάξουμε κάδο κομποστοποίησης χρησιμοποιώντας ξύλινες παλέτες για τον κήπο μας. Για το μπαλκόνι, μπορούμε να δημιουργήσουμε μία μικρότερη κατασκευή που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες για φυτά που έχουμε σε γλάστρες.

Διαδικασία κατασκευής κάδου κομποστοποίησης με ξύλινες παλέτες

• Προμηθευόμαστε τέσσερις ξύλινες παλέτες και δύο λεπτά ξύλινα καλύμματα.
• Χρησιμοποιούμε τις παλέτες για να σχηματίσουμε ένα ορθογώνιο κουτί χωρίς βάση που καλύπτεται από πάνω με μία ελαφριά ξύλινη επιφάνεια.
• Σε μία από τις τέσσερις πλευρικές παλέτες, δημιουργούμε άνοιγμα 40×30 εκατοστών.
• Εσωτερικά της κατασκευής, επενδύουμε πλευρικά με γεωύφασμα για να συγκρατούνται καλύτερα τα υλικά του κομπόστ μέσα στον κάδο.
• Φτιάχνουμε το αντίστοιχο ξύλινο πορτάκι για να καλύψουμε το άνοιγμα, απ’ όπου θα παίρνουμε σταδιακά το κομπόστ για να το χρησιμοποιούμε στα φυτά του κήπου μας.

4. Πώς χρησιμοποιούμε το κομπόστ στα φυτά;

Το έτοιμο κομπόστ, αυτό που έχει “ωριμάσει” δηλαδή, αποτελεί ιδανικό συμπλήρωμα για τη λίπανση των φυτών του κήπου μας, ενώ παράλληλα βελτιώνει τη στράγγιση, τον αερισμό και τη λειτουργία των ωφέλιμων μικροοργανισμών του εδάφους.

Το κομπόστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα είδη φυτών που έχουμε στον κήπο, σε γλάστρες, καθώς και σε επαγγελματικές καλλιέργειες. Κατάλληλο για καλλωπιστικά φυτά, για λαχανικά και αρωματικά φυτά καθώς και για καρποφόρα δέντρα και θάμνους.

– Κομπόστ σε λουλούδια και καλλωπιστικά φυτά

Για τα καλλωπιστικά φυτά που έχουμε σε γλάστρες, καθώς και για αυτά που είναι φυτεμένα στο έδαφος, στα τέλη του φθινοπώρου ή μέσα στο χειμώνα, προσθέτουμε 2-3 κουταλιές της σούπας κομπόστ για να εμπλουτίσουμε το χώμα με θρεπτικά συστατικά.

Επίσης, για να γεμίσουμε τις γλάστρες μας εύκολα και οικονομικά, μπορούμε να φτιάξουμε ένα καλό αυτοσχέδιο μίγμα φυτοχώματος, χρησιμοποιώντας αφράτο κηπόχωμα, κομπόστ και άμμο σε αναλογία 3:1:1.

View this post on Instagram

A post shared by Τα Μυστικά του Κήπου (@mistikakipou)

– Κομπόστ σε αρωματικά φυτά και λαχανικά

Πριν φυτέψουμε τα λαχανικά και τα αρωματικά φυτά μας, την άνοιξη ή το φθινόπωρο, μπορούμε να βάλουμε κομπόστ στους λάκκους φύτευσης μαζί με βιολογικό λίπασμα για να εμπλουτίσουμε το χώμα με θρεπτικά συστατικά και να εξασφαλίσουμε μία πλούσια παραγωγή.

Για όσους καλλιεργούν τα λαχανικά και τα αρωματικά φυτά τους σε γλάστρες στο μπαλκόνι, μία καλή συνταγή για την παρασκευή ενός γόνιμου φυτοχώματος είναι να ανακατέψουν αφράτο επιφανειακό κηπόχωμα, χωνεμένη κοπριά και κομπόστ σε αναλογία είναι 2:1:1.

– Κομπόστ σε καρποφόρα δέντρα και θάμνους

Το κομπόστ είναι πολύ χρήσιμο και για τις καλλιέργειες των καρποφόρων δέντρων. Την περίοδο του χειμώνα, είναι πολύ σημαντικό να προσθέτουμε κομπόστ στα καρποφόρα δέντρα, όπως στην καλλιέργεια της βερικοκιάς, στην καλλιέργεια της ροδακινιάς, στην καλλιέργεια της μηλιάς, για να τις ενισχύσουμε σε θρεπτικά συστατικά.

Επίσης, και κατά την φύτευση γυμνόριζων δενδρυλλίων καρποφόρων δέντρων και θάμνων, είναι σημαντικό να προσθέτουμε ποσότητα κομπόστ και κοπριάς σε αναλογία 1:3 για να βελτιώνουμε το χώμα που θα αναπτυχθεί το ριζικό σύστημα τους και να το εμπλουτίζουμε με θρεπτικά συστατικά.

5. Πώς φτιάχνουμε υγρό λίπασμα κομπόστ για τα φυτά;

Μπορούμε να φτιάξουμε ένα εξαιρετικό φυσικό υγρό λίπασμα για τα φυτά μας χρησιμοποιώντας το κομπόστ το κήπου μας. Συγκεκριμένα, σε 5 λίτρα νερό, βάζουμε ένα κιλό κομπόστ σε ένα τούλι και το αφήνουμε για 3 ημέρες για να εμπλουτιστεί σταδιακά.

Το εκχύλισμα κομπόστ που δημιουργείται είναι ένα υγρό λίπασμα με το οποίο μπορούμε να ποτίσουμε τα φυτά μας για να δυναμώσουν. Το υγρό λίπασμα κομπόστ τονώνει τα φυτά και χρησιμοποιείται, επίσης, για να αντιμετωπίσουν δυσμενείς συνθήκες όπως παγετού, ανέμων και υψηλών θερμοκρασιών.

Το υγρό λίπασμα κομπόστ μπορεί να εφαρμοστεί και με ψεκασμό στο φύλλωμα των φυτών ως διαφυλλικό λίπασμα για να τονώσει τα φυτά μας και να τα ενισχύσει άμεσα με θρεπτικά συστατικά.

6. Κι ένα μυστικό για καλύτερο κομπόστ

Για να απορροφήσουμε δυσάρεστες οσμές που δημιουργούνται κατά την κομποστοποίηση, καθώς και την υπερβολική υγρασία που βουρκιάζει το κομπόστ, τοποθετούμε μία λεπτή στρώση ζεόλιθου ή ατταπουλγίτη στη βάση που τοποθετούμε τα υλικά κομποστοποίησης.