Εδαφοβελτιωτικά υλικά για βελτίωση των φυσικών ιδιοτήτων του εδάφους
Το χώμα είναι ο φυσικός χώρος που αναπτύσσονται τα φυτά. Όσο καλύτερο είναι το έδαφος και πιο γόνιμο, τα φυτά μας παρουσιάζουν ζωηρότερη βλάστηση, πλούσια ανθοφορία και καλύτερη απόδοση στην παραγωγή.
Για να βελτιώσουμε τις φυσικές ιδιότητες του εδάφους και του χώματος στον κήπο ή το μπαλκόνι μας, υπάρχουν διάφορα φυσικά εδαφοβελτιωτικά υλικά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.
Στο σημερινό άρθρο θα αναλύσουμε ποια φυσικά υλικά ονομάζουμε εδαφοβελτιωτικά, τι μας προσφέρουν και πώς τα χρησιμοποιούμε για να διευκολύνουμε και να ενισχύσουμε την ανάπτυξη των φυτών.
Τι είναι τα εδαφοβελτιωτικά υλικά;
Τα εδαφοβελτιωτικά είναι φυσικά υλικά που ενσωματώνουμε στο έδαφος για να βελτιώσουμε τα φυσικά χαρακτηριστικά του. Τα εδαφοβελτιωτικά υλικά χρησιμοποιούνται τόσο στη βιολογική, όσο και στη συμβατική γεωργία προσφέροντας σημαντικές λύσεις στους καλλιεργητές.
Με τη χρήση εδαφοβελτιωτικών υλικών, μπορούμε να κάνουμε το χώμα πιο αφράτο με καλύτερο αερισμό, καθώς και να βοηθήσουμε στη συγκράτηση υγρασίας ή στην καλύτερη αποστράγγιση.
Ορισμένα εδαφοβελτιωτικά υλικά είναι πλούσια σε οργανική ουσία και παρέχουν θρεπτικά συστατικά στο έδαφος, λειτουργώντας παράλληλα ως φυσικά λιπάσματα που ενισχύουν την ανάπτυξη των φυτών.
Ποια εδαφοβελιωτικά υλικά χρησιμοποιούμε στην κηπουρική και σε καλλιέργειες;
Τα εδαφοβελτιωτικά υλικά έχουν πολλές εφαρμογές και μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε στο χώμα του κήπου, σε γλάστρες στο μπάλκονι, καθώς και για να βελτιώσουμε το έδαφος στο χωράφι μας. Ας δούμε αναλυτικά ποια υλικά έχουν εδαφοβελτιωτικές ιδιότητες και πώς τα χρησιμοποιούμε.
1. Kομπόστ
Ξεκινάμε τη λίστα μας με το κομπόστ, ένα φυσικό υλικό που δημιουργείται με την κομποστοποίηση με τα οργανικά υπολείμματα της κουζίνας, όπως κατακάθια καφέ και τσαγιού, φλούδες λαχανικών και φρούτων, καθώς και από τα φυτικά υλικά του κήπου μας, δηλαδή πεσμένα φύλλα, κουρεμένο γκαζόν, αγριόχορτα και υπολείμματα κλαδέματος.
Το κομπόστ έχει εξαιρετικές εδαφοβελτιωτικές ιδιότητες και επιπλέον χρησιμοποιείται στον κήπο και σε γλάστρες ως φυσικό λίπασμα που εμπλουτίζει το χώμα με θρεπτικά συστατικά.
Mπορούμε να δημιουργήσουμε το δικό μας κομπόστ, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υλικά για δημιουργία κομπόστ ή να προμηθευτούμε έτοιμο κομπόστ από το εμπόριο. Αξίζει να σημειώσουμε πως τα περισσότερα φυτοχώματα που προορίζονται για φύτευση σε γλάστρες περιέχουν κομπόστ στη σύνθεση τους.
2. Κοπριά
Η κοπριά των ζώων, εκτός από φυσικό οικολογικό λίπασμα που χρησιμοποιείται παραδοσιακά στις καλλιέργειες των λαχανικών, στα καρποφόρα δέντρα, στα αρωματικά και στα καλλωπιστικά φυτά, είναι και ένα εξαιρετικό υλικό εδαφοβελτίωσης.
Συγκεκριμένα, η κοπριά συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση των φυσικών ιδιοτήτων του εδάφους, καθώς αυξάνει την συγκράτηση του νερού, τον αερισμό και την αποστράγγιση.
Ως προς τα θρεπτικά στοιχεία της, η κοπριά προσφέρει στο έδαφος περισσότερο άζωτο και λιγότερο κάλιο, ενώ είναι και πλούσια πηγή ιχνοστοιχείων. Μπορούμε να έχουμε κοπριά από τη δική μας εκτροφή ζώων ή να την προμηθευτούμε από το εμπόριο.
3. Τύρφη
Η τύρφη είναι ένα φυσικό προϊόν που έχει εξαιρετικές ιδιότητες ως εδαφοβελτιωτικό υλικό, βοηθάει δηλαδή το χώμα μας να συγκρατεί νερό, αέρα και θρεπτικά συστατικά που σε άλλη περίπτωση θα χανόντουσαν από το έδαφος.
Ως υλικό, η τύρφη προέρχεται από την αποσύνθεση και τη χουμοποίηση της βλάστησης από διάφορους υγρότοπους και έλη της βορειανατολικής Ευρώπης. Αποτελεί, το βασικό οργανικό υλικό που χρησιμοποιούμε για τις γλάστρες, αλλά και για την βελτίωση του εδάφους στον κήπο μας.
Η τύρφη περιέχεται στα φυτοχώματα σε περιεκτικότητα από το 1/3 ως 2/3 του συνολικού τους όγκου. Κυκλοφορεί στο εμπόριο σε διάφορους τύπους, όπως ξανθιά τύρφη, μαύρη τύρφη και μίγματα ξανθιάς και μαύρης τύρφης.
4. Ζεόλιθος
Ο ζεόλιθος είναι ένα φυσικό πορώδες ορυκτό με αργιλοπυριτική σύσταση που κατά την ενσωμάτωση του στο έδαφος, πριν τη φύτευση, βελτιώνει τον αερισμό, καθώς και την ικανότητα συγκράτησης νερού. Διατίθεται στο εμπόριο σε λεπτή κοκκώδη μορφή ή σε μορφή σκόνης.
Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι ο ζεόλιθος μπορεί να απορροφήσει και να αποθηκεύσει μεγάλη ποσότητα της εδαφικης υγρασίας και να την απελευθερώσει ανάλογα με τις ανάγκες του φυτού. Αυτό έχει σαν συνέπεια την εξοικονόμηση νερού σε συνθήκες ξηρασίας ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες.
5. Ατταπουλγίτης
Άλλο ένα πολύτιμο φυσικό ορυκτό που εφαρμόζεται σε όλους τους τύπους των εδαφών για εδαφοβελτίωση είναι ο ατταπουλγίτης.
Ο ατταπουλγίτης συνεισφέρει αποτελεσματικά στη συγκράτηση της υγρασίας και τη μείωση του ποτίσματος, στη βελτίωση του αερισμού και στην καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τα φυτά.
Χρησιμοποιείται σε όλα τα στάδια της καλλιέργειας από καρποφόρα δέντρα και λαχανικά, μέχρι καλλωπιστικά και αρωματικά φυτά προσφέροντας μία σειρά από σημαντικά οφέλη. Διατίθεται στο εμπόριο σε επεξεργασμένη μορφή λεπτού κόκκου και σε μορφή σκόνης.
6. Περλίτης
Σημαντικά πλεονεκτήματα για την βελτίωση του χώματος διαθέτει και ο περλίτης, άλλο ένα αξιόλογο φυσικό ορυκτό. Ο περλίτης εξασφαλίζει στο έδαφος καλύτερο αερισμό για την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος των φυτών και μεγαλύτερη συγκράτηση υγρασίας.
Ο περλίτης δίνει σημαντικά οφέλη τόσο σε καλλιέργειες που ποτίζονται, όσο και σε ξηρικές καλλιέργειες. Χρησιμοποιείται πολύ συχνά πριν τη φύτευση γκαζόν και σε γλάστρες. Η προσθήκη και ενσωμάτωση του περλίτη μπορεί να γίνει οποιαδήποτε εποχή του χρόνου και σε όλα τα στάδια της καλλιέργειας.
Θα πρέπει να πούμε ότι ο περλίτης περιέχεται σε μικρό ποσοστό στα περισσότερα φυτοχώματα που κυκλοφορούν στην αγορά. Μπορούμε, επίσης, να τον προμηθευτούμε σε συσκευασίες που περιέχουν μόνο περλίτη.
7. Ελαφρόπετρα
Η ελαφρόπετρα είναι ένα φυσικό ηφαιστειογενές ορυκτό κατάλληλο για βελτίωση του εδάφους και των φυτοχωμάτων που χρησιμοποιούνται σε γλάστρες. Διατίθεται στο εμπόριο σε κοκκώδη μορφή διαφόρων μεγεθών.
Ως υλικό, η ελαφρόπετρα συγκρατεί υγρασία και θρεπτικά συστατικά, τα οποία αποδεσμεύει σταδιακά στα φυτά. Επιπλέον, η ελαφρόπετρα βοηθάει στην απομάκρυνση του νερού που περισσεύει κατά το πότισμα, εξασφαλίζοντας καλύτερη αποστράγγιση.
8. Λεοναρδίτης
Άλλο ένα αξιόλογο υλικό που διατίθεται στο εμπόριο για τη βελτίωση του εδάφους είναι ο λεοναρδίτης, ένα σκουρόχρωμο φυσικό οργανικό ορυκτό που προέρχεται από την κομποστοποίηση φυτικών οργανισμών.
Ο λεοναρδίτης διαθέτει υψηλή περιεκτικότητα σε χουμικά συστατικά και οργανική ουσία, βοηθώντας στην καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους από τα φυτά.
9. Στάχτη
Εκτός από τα εδαφοβελτιωτικά υλικά που κυκλοφορούν στο εμπόριο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στάχτη από την καύση των ξύλων. Η προσθήκη στάχτης στο έδαφος, κάνει το χώμα πιο αφράτο, βελτιώνει τον αερισμό και βοηθάει ώστε να αναπτύσσεται καλύτερα το ριζικό σύστημα των φυτών.
Η στάχτη μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη διόρθωση όξινων προβληματικών εδαφών, καθώς έχει την ιδιότητα να ανεβάζει το pH του εδάφους. Παράλληλα, βοηθάει στην απορρόφηση διάφορων ιχνοστοιχείων, όπως ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, το βόριο και το μαγνήσιο.
10. Φύκια
Και για το τέλος, θα αναφερθούμε στα φύκια που ξεβράζει η θάλασσα, ένα ακόμη φυσικό υλικό που βοηθά την βελτίωση του χώματος και στην τόνωση των φυτών.
Τα φύκια περιέχουν μία σειρά από θρεπτικά στοιχεία, ιχνοστοιχεία και φυσικά διεγερτικά ανάπτυξης. Όταν ενσωματώνονται στο χώμα, ενισχύουν την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος των φυτών, την αντοχή σε δυσμενείς συνθήκες, ενώ παράλληλα βελτιώνουν και την καρποφορία.
Κι ένα μυστικό για τα εδαφοβελτιωτικά υλικά
Μπορούμε να συνδυάσουμε διαφορετικά εδαφοβελτιωτικά υλικά για να πετύχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα. Πολύ συχνά, το κομπόστ και η κοπριά χρησιμοποιούνται μαζί κατά την προετοιμασία του εδάφους για καλλιέργεια, καθώς βελτιώνουν το χώμα και το εμπλουτίζουν με θρεπτικά συστατικά.
Καλησπέρα
Κατά τις 20 Νοεμβρίου στη Νάξο θα φυτέψω σε κτήμα μου σκίνο και 2-3 ελιές μετρίου μεγέθους. Θα κάνω λάκκους για να μπουν ανά 5 μέτρα.
Τι λίπασμα να βάλω στον κάθε λάκκο και πόσες μέρες πριν;
Μου συνιστάτε να ποτίσω τους λάκκους πριν τη φύτευση η όχι; Αν ναι πόσες μέρες πριν το φύτεμα;
Θα μπορούσες να βάλεις κοπριά και κομπόσ 2 εβδομάδες πριν τη φύτευση και να τα ανακατώσεις με το χώμα και στη συνέχεια να κάνεις καλό πότισμα. Λίπασμα μπορείς να βάλεις 2-3 εβδομάδες μετά τη φύτευση.
Καλημέρα!!! Συγχαρητήρια για τη βοήθεια που μας προσφέρετε! Το χώμα στον κήπο μου είναι κοκκινόχωμα. Είναι σκληρό, δε στραγγίζει όταν ποτίζεται, στεγνώνει επιφανειακά και κάνει ρωγμές στην επιφάνειά του. Στο χώμα αυτό φυτεύω λαχανικά. Ποιο εδαφοβελτιωτικό μπορώ να χρησιμοποιήσω και σε ποια αναλογία για να γίνει πιο αφράτο? π.χ θα ήταν κατάλληλη η ελαφρόπετρα? Επίσης ποια άλλη προσθήκη θα μπορούσε να το εμπλουτίσει σε θρεπτικά συστατικά? Ευχαριστώ πολύ.
Καλησπέρα Ελένη. Μπορείς να προσθέσεις κοπριά, κομπόστ και ψιλή ελαφρόπετρα για να βελτιώσεις το χώμα του κήπου σου και να το εμπλουτίσεις με θρεπτικά συστατικά.
Ευχαριστώ θερμά!!! θα προσθέσω τα υλικά που αναφέρετε στην απάντησή σας. Σε ποια αναλογία όμως πρέπει να προσθέσω ελαφρόπετρα?
Στα υλικά που θα προσθέσεις με κοπριά και κομπόστ φρόντισε η ελαφρόπετρα να είναι 20-30% του μίγματος.
Ευχαριστώ πολύ!!!!
Επισης θα θελα να μαθω εαν στα ιδια τετραγωνικα μπορω να χρησιμοποιησω ελαφροπετρα και ποση ελαφροπετρα χρειαζεται για καθε τετραγωνικο μετρο.
Βεβαίως Ανέστη, μπορείς να χρησιμοποιήσεις την ελαφρόπετρα στον κήπο σου για να γίνει πιο αφράτο το χώμα και να έχει καλύτερο αερισμό, χρησιμοποιώντας 1 λίτρο λεπτής κοκκώδους ελαφρόπετρας ανά τετραγωνικό.
Ευχαριστω!
Καλημερα θα ηθελα να ρωτησω εαν τα εδαφοβελτιωτικα μπορουν να αντικαταστησουν πληρως τα συμβατικα λιπασματα η πρεπει να συνδυαζονται με αυτα? Ρωταω για εναν κηπο λαχανικων 30τ.μ. . Ευχαριστω εκ των προτερων
Καλησπέρα Ανέστη. Με τη χρήση εδαφοβελτιωτικών στον κήπο μας όπως κοπριά και κομπόστ καθώς και με τη συμπληρωματική χρήση βιολογικών λιπασμάτων μπορούμε να καλλιεργήσουμε βιολογικά και οικολογικά με αποτελεσματικό τρόπο χωρίς να έχουμε την ανάγκη των συμβατικών χημικών λιπασμάτων.