Κάκτοι και παχύφυτα: 10 συχνά προβλήματα και πώς τα αντιμετωπίζουμε

Οι κάκτοι και τα παχύφυτα είναι από τα πιο αγαπημένα καλλωπιστικά φυτά που μπορούμε να φυτέψουμε στον κήπο, στην αυλή και το μπαλκόνι μας, ακόμα και σε εσωτερικούς χώρους σπιτιών και γραφείων.

Εκτός από την εξωτική τους ομορφιά, οι κάκτοι και τα παχύφυτα αποτελούν πολύ δημοφιλείς επιλογές, καθώς έχουν λιγοστές ανάγκες σε φροντίδα και είναι πολύ προσαρμοστικά φυτά!

Γεγονός ιδιαίτερα ελκυστικό για όσους δεν έχουν ιδιαίτερη εμπειρία με φυτά, καθώς και πρακτικό για όσουν διαθέτουν λιγοστό χρόνο για να την περιποίηση των φυτών τους.
 
Πρέπει να σημειώσουμε πως ακόμα και οι κάκτοι και τα παχύφυτα που είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά φυτά, μπορούν κατά την ανάπτυξή τους να εμφανίσουν προβλήματα, όπως κιτρίνισμα ή σάπισμα στους βλαστούς και τα φύλλα τους, που σχετίζονται με τις συνθήκες φωτισμού και θερμοκρασίας, το υπερβολικό πότισμα, τη λίπανση, καθώς επίσης την προσβολή από έντομα και ασθένειες.

Με τη σωστή φροντίδα των κάκτων και την κατάλληλη φροντίδα των παχύφυτων μπορούμε να αποφύγουμε πολλά από τα προβλήματα που εμφανίζουν και να εξασφαλίσουμε εντυπωσιακά υγιή φυτά με υπέροχα λουλούδια, γεμάτα χρώμα και ζωντάνια.

Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που εμφανίζουν οι κάκτοι και τα παχύφυτα;

Ας δούμε αναλυτικά, τα πιο συνηθισμένα προβλήματα και ασθένειες που συναντάμε στους κάκτους και τα παχύφυτα, ποιες είναι οι αιτίες που τα παθαίνουν καθώς και με ποιον τρόπο τα αντιμετωπίζουμε.

1. Προβληματική ανάπτυξη

Παρατηρούμε πολλές φορές ότι οι κάκτοι και τα παχύφυτα δεν αναπτύσσονται, δεν βγάζουν καινούριους βλαστούς και φύλλα, παρόλο που τα ποτίζουμε αρκετά. Το πρόβλημα δημιουργείται από την υπερβολική ποσότητα του νερού στο χώμα που μπορεί να προκαλέσει σάπισμα στις ρίζες και στα κάτω φύλλα. Αυτό το φαινόμενο μπορούμε να το παρατηρήσουμε και όταν το χώμα στον κήπο ή στη γλάστρα είναι πολύ σφικτό και συνεκτικό και δεν υπάρχει καλή αποστράγγιση για να απομακρύνεται το νερό. Για να το αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, καλό είναι να κάνουμε μεταφύτευση σε νέο χώμα και να προσθέτουμε λιγότερο νερό κατά το πότισμα τους.

2. Εμφάνιση κίτρινων βλαστών ή φύλλων

Σε αρκετές περιπτώσεις εμφανίζονται κίτρινα φύλλα ή κιτρινίσματα στους βλαστούς των κάκτων και των παχύφυτων. Αυτό συνήθως οφείλεται στις υψηλές θερμοκρασίες, στην ξηρασία και γενικότερα στο ξηροθερμικό περιβάλλον που αναπτύσσεται ιδιαίτερα την περίοδο του καλοκαιριού. Για να διορθώσουμε την κατάσταση, σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να εξασφαλίσουμε στα φυτά μας καλύτερο αερισμό, καθώς και περισσότερη υγρασία μέσω ποτίσματος για να αποκτήσουν ξανά το υγιές πράσινο χρώμα.

3. Πρασινοκίτρινοι βλαστοί και φύλλα

Πολύ συχνά, οι βλαστοί και τα φύλλα σε κάκτους και παχύφυτα αρχίζουν να χάνουν το πράσινο χρώμα τους και να αποκτούν ένα υποκίτρινο-πράσινο χρώμα. Αυτό οφείλεται συνήθως σε έλλειψη σιδήρου που δημιουργείται σε συνθήκες υψηλού pH, δηλαδή αλκαλικού ή ασβεστώδους εδάφους. Για να επαναφέρουμε το πράσινο χρώμα τους, μπορούμε να αλλάξουμε το χώμα που έχουμε φυτέψει τους κάκτους και τα παχύφυτα, προσθέτοντας χώμα με χαμηλότερο pH ή ειδικό φυτόχωμα για κάκτους, καθώς και να προσθέσουμε υγρό λίπασμα σιδήρου.

4. Νέα βλάστηση με πιο ανοικτό χρώμα

Παρατηρούμε αρκετές φορές η νέα βλάστηση των κάκτων και παχύφυτων, ενώ έχει κανονική άνάπτυξη το φυτό, να εμφανίζει ένα πιο ανοικτό χρώμα από το φυσιολογικό των φυτών. Αυτό το σύμπτωμα τις περισσότερες φορές όφείλεται σε ζημιά που έχουν υποστεί το ριζικό σύστημα των φυτών. Για να διορθώσουμε το πρόβλημα, είναι απαραίτητο να κάνουμε μεταφύτευση στους κάκτους και στα παχύφυτα σε μεγαλύτερη γλάστρα και να απομακρύνουμε πρώτα τις ξερές και σαπισμένες ρίζες των φυτών.

5. Λεπτοί και αδύνατοι βλαστοί

Σε συνθήκες μειωμένου φωτισμού, κάκτοι και παχύφυτα που βρίσκονται σε εσωτερικό χώρο, συχνά εμφανίζουν λεπτούς και αδύναμους βλαστούς, πιο επιμήκεις και παράλληλα αποκτούν ένα πιο ανοικτό χρώμα. Αυτό συμβαίνει καθώς το φυτό αναζητά περισσότερο φως, οπότε προσπαθεί να φτάσει πιο ψηλά για να το βρει. Οι κάκτοι και τα παχύφυτα χρειάζονται πλούσιο φωτισμό για να αναπτυχθούν σωστά. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, εξασφαλίζουμε στα φυτά μας συνθήκες με περισσότερο φωτισμό, και τα μετακινούμε σε πιο φωτεινές και ηλιοφανείς θέσεις κοντά σε παράθυρο ή έξω στο μπαλκόνι.

6. Μαλακοί και υδαρείς βλαστοί

Η εμφάνιση μαλακών και υδαρών βλαστών είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα που εμφανιζουν οι κάκτοι και τα παχύφυτα μας, είτε τα έχουμε σε κήπο είτε σε γλάστρα σε αυλή και μπαλκόνι. Αυτό οφείλεται σε ένα συνδυασμο χαμηλών θερμοκρασιών και υπερβολικής υγρασίας που αντιμετωπίζουν τα φυτά μας. Για να αποκαταστήσουμε την υγεία των κάκτων και των παχύφυτων μας, θα πρέπει αρχικά να εξασφαλίσουμε συνθήκες μειωμένης υγρασίας. Παράλληλα θα πρέπει να αφαιρέσουμε τυχόν μαλακούς και σάπιους βλαστούς των φυτών και να ψεκάζουμε με υγρό διάλυμα χαλκού για να αντιμετωπίσουμε πιθανές προσβολές από μυκητολογικές ασθένειες.

7. Πτώση μπουμπουκιών πριν ανοίξουν

Σε αρκετούς κάκτους και παχύφυτα, έχουμε παρατηρήσει να πέφτουν τα μπουμπούκια τους πριν ανοίξουν και κατά συνέπεια να μην ανθίζουν. Η συγκεκριμένη αποτυχία ανθοφορίας οφείλεται είτε σε απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας, ειδικά σε ψυχρό περιβάλλον, είτε σε ρεύματα αέρα που δέχονται τα φυτά μας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ειδικά αν τα φυτά βρίσκονται σε εξωτερικό χώρο, είναι αναγκαίο να τα μεταφέρουμε σε πιο ζεστά μέρη και να τα προφυλάξουμε από τυχόν ρεύματα και δυνατούς ανέμους.

8. Μειωμένη ανθοφορία των φυτών

Οι κάκτοι και τα παχύφυτα διαθέτουν εντυπωσιακά λουλούδια! Αν οι κάκτοι μας και τα παχύφυτα μας έχουν επαρκή φωτισμό και κατάλληλη φροντίδα, αλλά δεν έχουν ανθίσει για αρκετό καιρό ή ανοίγουν ελάχιστα άνθη την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού, αυτό μπορεί να οφείλεται στην υπερβολική λίπανση με αζωτούχα λιπάσματα ή στο συχνό πότισμα κατά την περίοδο του χειμώνα που τα φυτά βρίσκονται σε σχετικό λήθαργο. Το πρόβλημα αυτό μπορεί να διορθωθεί αν προσθέτουμε λίπασμα στους κάκτους και στα παχύφυτα που να περιέχει λιγότερο άζωτο και περισσότερο φώσφορο και κάλιο, ενώ παράλληλα να αποφεύγουμε να ποτίζουμε συχνά την περίοδο του χειμώνα.

9. Εμφάνιση κόκκινων στιγμάτων

Κατά την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού, όταν ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες και επικρατούν συνθήκες κακού αερισμού, μπορεί να παρατηρηθούν πάνω στους κάκτους και στα παχύφυτα κόκκινα στίγματα που θυμίζουν σκουριά, καθώς και ιστούς αράχνης. Αυτά τα συμπτώματα είναι ασφαλής ένδειξη για να καταλάβουμε ότι τα φυτά μας έχουν προσβληθεί από τετράνυχο, ένα σημαντικό εχθρό που προσβάλλει τα φυτά. Για να αντιμετωπίσουμε τον τετράνυχο, εξασφαλίζουμε συνθήκες καλού αερισμού στα φυτά μας και παράλληλα τα ψεκάζουμε με οικολογικό διάλυμα θερινού πολτού ή σαπώνων αλάτων οξέων που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Εναλλακτικά, μπορούμε να φτιάξουμε αυτοσχέδιο σκεύασμα με σπιτικά υλικά, διαλύοντας 1 κουταλιά του γλυκού αμμωνίας ζαχαροπλαστικής και 1 κουταλιά της σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι σε 1 λίτρο νερό για να ψεκάζουμε κάθε βδομάδα τα φυτά μας.

10. Βαμβακώδεις ίνες στους βλαστούς

Όταν ο χώρος μας δεν αερίζεται καλά και έχουμε και υψηλές θερμοκρασίες, θα παρατηρήσουμε την ανάπτυξη του εντόμου της βαμβακάδας (κοκκοειδή) που εμφανίζεται με χαρακτηριστικές βαμβακώδεις ίνες πάνω στους βλαστούς και στα φύλλα των κάκτων και των παχύφυτων. Για να αντιμετωπίσουμε την προσβολή του εντόμου, μεταφέρουμε τα φυτά μας με χώρο με καλό αερισμό και ψεκάζουμε με διάλυμα θερινού πολτού και φυσικής πυρεθρίνης. Εναλλακτικά, ψεκάζουμε προληπτικά τα φυτά μας κάθε 2 βδομάδες με αυτοσχέδια συνταγή που φτιάχνουμε διαλύοντας 2 κουταλιές της σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι και 1 κουταλιά του γλυκού οινόπνευμα σε ένα λίτρο νερό.

Κι ένα μυστικό για τους κάκτους και τα παχύφυτα

Σε αρκετούς μεγάλους κάκτους και παχύφυτα που έχουμε στους κήπο μας ή στο μπαλκόνι μας, θα έχουμε δει η περιοχή της βάσης των βλαστών να αποκτά μία εμφάνιση που θυμίζει φελλό. Αυτό είναι ένα φυσιολογικό χαρακτηριστικό που συναντάμε σε κάκτους και παχύφυτα μεγάλης ηλικίας και δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για να το αντιμετωπίσουμε.

Οι φωτογραφίες των παχύφυτων τραβήχτηκαν στο Cactus Center του Αλέξανδρου Παπαδάκη, στο Ηράκλειο Κρήτης.